യദാലമ്ബോ ദരം ഹന്തി സതാം പ്രത്യൂഹസംഭവമ്.
തദാലമ്ബേ ദയാലമ്ബം ലമ്ബോദരപദാമ്ബുജമ്৷৷3৷৷

അസ്യ ശാസ്ത്രാനുസാരിത്വാദനുബന്ധചതുഷ്ടയമ്.
യദേവ മൂലം ശാസ്ത്രസ്യ നിര്ദിഷ്ടം തദിഹോച്യതേ৷৷5৷৷

ചതുര്ഭിഃ സാധനൈഃ സമ്യക്സംപന്നോ യുക്തിദക്ഷിണഃ.
മേധാവീ പുരുഷോ വിദ്വാനധികാര്യത്ര സംമതഃ৷৷7৷৷

ഏതദൈക്യപ്രമേയസ്യ പ്രമാണസ്യാപി ച ശ്രുതേഃ.
സംബന്ധഃ കഥ്യതേ സദ്ഭിര്ബോധ്യബോധകലക്ഷണഃ৷৷9৷৷

പ്രയോജനം സംപ്രവൃത്തേഃ കാരണം ഫലലക്ഷണമ്.
പ്രയോജനമനുദ്ദിശ്യ ന മന്ദോപി പ്രവര്തതേ৷৷11৷৷

ചത്വാരി സാധനാന്യത്ര വദന്തി പരമര്ഷയഃ.
മുക്തിര്യേഷാം തു സദ്ഭാവേ നാഭാവേ സിധ്യതി ധ്രുവമ്৷৷13৷৷

ശമാദിഷട്കസംപത്തിസ്തൃതീയം സാധനമ് മതമ്.
തുരീയം തു മുമുക്ഷുത്വം സാധനം ശാസ്ത്രസംമതമ്৷৷15৷৷

മൃദാദികാരണം നിത്യം ത്രിഷു കാലേഷു ദര്ശനാത്.
ഘടാദ്യനിത്യം തത്കാര്യം യതസ്തന്നാശ ഈക്ഷ്യതേ৷৷17৷৷

സര്ഗം വക്ത്യസ്യ തസ്മാദ്വാ ഏതസ്മാദിത്യപി ശ്രുതിഃ.
സകാശാദ്ബ്രഹ്മണസ്തസ്മാദനിത്യത്വേ ന സംശയഃ৷৷19৷৷

അനിത്യത്വം ച നിത്യത്വമേവം യച്ഛ്രുതിയുക്തിഭിഃ.
വിവേചനം നിത്യാനിത്യവിവേക ഇതി കഥ്യതേ৷৷21৷৷

നിത്യാനിത്യപദാര്ഥവിവേകാത്പുരുഷസ്യ ജായതേ സദ്യഃ.
സ്രക്ചന്ദനവനിതാദൌ സര്വത്രാനിത്യവസ്തുനി വിരക്തിഃ৷৷23৷৷

പ്രദൃശ്യതേ വസ്തുനി യത്ര ദോഷോ

ന തത്ര പുംസോസ്തി പുനഃ പ്രവൃത്തിഃ.

അന്തര്മഹാരോഗവതീം വിജാന-
ന്കോ നാമ വേശ്യാമപി രൂപിണീം വ്രജേത്৷৷25৷৷

കുക്ഷൌ സ്വമാതുര്മലമൂത്രമധ്യേ

സ്ഥിതിം തദാ വിട്ക്രിമിദംശനം ച.

തദീയകൌക്ഷേയകവഹ്നിദാഹം
വിചാര്യ കോ വാ വിരതിം ന യാതി৷৷27৷৷

സ്വീയൈഃ പരൈസ്താഡനമജ്ഞഭാവ-

മത്യന്തചാപല്യമസത്ക്രിയാം ച.

കുമാരഭാവേ പ്രതിഷിദ്ധവൃത്തിം
വിചാര്യ കോ വാ വിരതിം ന യാതി৷৷29৷৷

വിരൂപതാം സര്വജനാദവജ്ഞാം

സര്വത്ര ദൈന്യം നിജബുദ്ധിഹൈന്യമ്.

വൃദ്ധത്വസംഭാവിതദുര്ദശാം താം
വിചാര്യ കോ വാ വിരതിം ന യാതി৷৷31৷৷

യമാവലോകോദിതഭീതികമ്പ-

മര്മവ്യഥോച്ഛ്വാസഗതീശ്ച വേദനാമ്.

പ്രാണപ്രയാണേ പരിദൃശ്യമാനാം
വിചാര്യ കോ വാ വിരതിം ന യാതി৷৷33৷৷

പുണ്യക്ഷയേ പുണ്യകൃതോ നഭഃസ്ഥൈ-

ര്നിപാത്യമാനാന്ശിഥിലീകൃതാങ്ഗാന്.

നക്ഷത്രരൂപേണ ദിവശ്ച്യുതാംസ്താ-
ന്വിചാര്യ കോ വാ വിരതിം ന യാതി৷৷35৷৷

ശ്രുത്യാ നിരുക്തം സുഖതാരതമ്യം

ബ്രഹ്മാന്തമാരഭ്യ മഹീമഹേശമ്.

ഔപാധികം തത്തു ന വാസ്തവം ചേ-
ദാലോച്യ കോ വാ വിരതിം ന യാതി৷৷37৷৷

യത്രാസ്തി ലോകേ ഗതിതാരതമ്യം

ഉച്ചാവചത്വാന്വിതമത്ര തത്കൃതമ്.

യഥേഹ തദ്വത്ഖലു ദുഃഖമസ്തീ-
ത്യാലോച്യ കോ വാ വിരതിം ന യാതി৷৷39৷৷

സുഖം കിമസ്ത്യത്ര വിചാര്യമാണേ

ഗൃഹേപി വാ യോഷിതി വാ പദാര്ഥേ.

മായാതമോന്ധീകൃതചക്ഷുഷോ യേ
ത ഏവ മുഹ്യന്തി വിവേകശൂന്യാഃ৷৷41৷৷

ഗതേപി തോയേ സുഷിരം കുലീരോ

ഹാതും ഹ്യശക്തോ മ്രിയതേ വിമോഹാത്.

യഥാ തഥാ ഗേഹസുഖാനുഷക്തോ
വിനാശമായാതി നരോ ഭ്രമേണ৷৷43৷৷

യഥാ തഥാ പുത്രകലത്രമിത്ര-

സ്നേഹാനുബന്ധൈര്ഗ്രഥിതോ ഗൃഹസ്ഥഃ.

കദാപി വാ താന്പരിമുച്യ ഗേഹാ-
ദ്ഗന്തും ന ശക്തോ മ്രിയതേ മുധൈവ৷৷45৷৷

ഗൃഹസ്പൃഹാ പാദനിബദ്ധശ്രൃങ്ഖലാ

കാന്താസുതാശാ പടുകണ്ഠപാശഃ.

ശീര്ഷേ പതദ്ഭൂര്യശനിര്ഹി സാക്ഷാ-
ത്പ്രാണാന്തഹേതുഃ പ്രബലാ ധനാശാ৷৷47৷৷

കാമാന്ധകാരേണ നിരുദ്ധദൃഷ്ടി-

ര്മുഹ്യത്യസത്യപ്യബലാസ്വരൂപേ.

ന ഹ്യന്ധദൃഷ്ടേരസതഃ സതോ വാ
സുഖത്വദുഃഖത്വവിചാരണാസ്തി৷৷49৷৷

ദൂരാദവേക്ഷ്യാഗ്നിശിഖാം പതങ്ഗോ

രമ്യത്വബുദ്ധ്യാ വിനിപത്യ നശ്യതി.

യഥാ തഥാ നഷ്ടദൃഗേഷ സൂക്ഷ്മം
കഥം നിരീക്ഷേത വിമുക്തിമാര്ഗമ്৷৷51৷৷

കാമ ഏവ യമഃ സാക്ഷാത്കാന്താ വൈതരണീ നദീ.
വിവേകിനാം മുമുക്ഷൂണാം നിലയസ്തു യമാലയഃ৷৷53৷৷

യമസ്യ കാമസ്യ ച താരതമ്യം

വിചാര്യമാണേ മഹദസ്തി ലോകേ.

ഹിതം കരോത്യസ്യ യമോപ്രിയഃ സ-
ന്കാമസ്ത്വനര്ഥം കുരുതേ പ്രിയഃ സന്৷৷55৷৷

വിശ്വസ്യ വൃദ്ധിം സ്വയമേവ കാംക്ഷ-

ന്പ്രവര്തകം കാമിജനം സസര്ജ.

തേനൈവ ലോകഃ പരിമുഹ്യമാനഃ
പ്രവര്ധതേ ചന്ദ്രമസേവ ചാബ്ധിഃ৷৷57৷৷

അതോന്തരങ്ഗസ്ഥിതകാമവേഗാ-

ദ്ഭോഗ്യേ പ്രവൃത്തിഃ സ്വത ഏവ സിദ്ധാ.

സര്വസ്യ ജന്തോര്ധ്രുവമന്യഥാ ചേ-
ദബോധിതാര്ഥേഷു കഥം പ്രവൃത്തിഃ৷৷59৷৷

അവേക്ഷ്യ വിഷയേ ദോഷം ബുദ്ധിയുക്തോ വിചക്ഷണഃ.
കാമപാശേന യോ മുക്തഃ സ മുക്തേഃ പഥിഗോചരഃ৷৷61৷৷

ശ്രുതേ ദൃഷ്ടേപി വാ ഭോഗ്യേ യസ്മിന്കസ്മിംശ്ച വസ്തുനി.
സമീചീനത്വധീത്യാഗാത്കാമോ നോദേതി കര്ഹിചിത്৷৷63৷৷

ന കോപി സമ്യക്ത്വധിയാ വിനൈവ

ഭോഗ്യം നരഃ കാമയിതും സമര്ഥഃ.

യതസ്തതഃ കാമജയേച്ഛുരേതാം
സമ്യക്ത്വബുദ്ധിം വിഷയേ നിഹന്യാത്৷৷65৷৷

സംകല്പാനുദയേ ഹേതുര്യഥാഭൂതാര്ഥദര്ശനമ്.
അനര്ഥചിന്തനം ചാഭ്യാം നാവകാശോസ്യ വിദ്യതേ৷৷67৷৷

യഥാര്ഥദര്ശനം വസ്തുന്യനര്ഥസ്യാപി ചിന്തനമ്.
സംകല്പസ്യാപി കാമസ്യ തദ്വധോപായ ഇഷ്യതേ৷৷69৷৷

രാജ്ഞോ ഭയം ചോരഭയം പ്രമാദാ-

ദ്ഭയം തഥാ ജ്ഞാതിഭയം ച വസ്തുതഃ.

ധനം ഭയഗ്രസ്തമനര്ഥമൂലം
യതഃ സതാം നൈവ സുഖായ കല്പതേ৷৷71৷৷

സതാമപി പദാര്ഥസ്യ ലാഭാല്ലോഭഃ പ്രവര്ധതേ.
വിവേകോ ലുപ്യതേ ലോഭാത്തസ്ിമല്ലുപ്തേ വിനശ്യതി৷৷73৷৷

ഭോഗേന മത്തതാ ജന്തോര്ദാനേന പുനരുദ്ഭവഃ.
വൃധൈവോഭയഥാ വിത്തം നാസ്ത്യേവ ഗതിരന്യഥാ৷৷75৷৷

സുഖയതി ധനമേവേത്യന്തരാശാപിശാച്യാ

ദൃഢതരമുപഗൂഢോ മൂഢലോകോ ജഡാത്മാ.

നിവസതി തദുപാന്തേ സംതതം പ്രേക്ഷമാണോ
വ്രജതി തദപി പശ്ചാത്പ്രാണമേതസ്യ ഹൃത്വാ৷৷77৷৷

ലോഭഃ ക്രോധശ്ച ഡമ്ഭശ്ച മദോ മത്സര ഏവ ച.
വര്ധതേ വിത്തസംപ്രാപ്ത്യാ കഥം തച്ചിത്തശോധനമ്৷৷79৷৷

നിത്യാഹിതേന വിത്തേന

ഭയചിന്താനപായിനാ.

ചിത്തസ്വാസ്ഥ്യം കുതോ ജന്തോ-
ര്ഗൃഹസ്ഥേനാഹിനാ യഥാ৷৷81৷৷

തസ്മാദനര്ഥസ്യ നിദാനമര്ഥഃ

പുമര്ഥസിദ്ധിര്ന ഭവത്യനേന.

തതോ വനാന്തേ നിവസന്തി സന്തഃ
സംന്യസ്യ സര്വം പ്രതികൂലമര്ഥമ്৷৷83৷৷

സുഖമിതി മലരാശൌ യേ രമന്തേത്ര ഗേഹേ

ക്രിമയ ഇവ കലത്രക്ഷേത്രപുത്രാനുഷക്ത്യാ.

സുരപദ ഇവ തേഷാം നൈവ മോക്ഷപ്രസങ്ഗ-
സ്ത്വപി തു നിരയഗര്ഭാവാസദുഃഖപ്രവാഹഃ৷৷85৷৷

സത്കര്മക്ഷയപാപ്മനാം ശ്രുതിമതാം സിദ്ധാത്മനാം ധീമതാം

നിത്യാനിത്യപദാര്ഥശോധനമിദം യുക്ത്യാ മുഹുഃ കുര്വതാമ്.

തസ്മാദുത്ഥമഹാവിരക്ത്യസിമതാം മോക്ഷൈകകാങ്ക്ഷാവതാം
ധന്യാനാം സുലഭം സ്ത്രിയാദിവിഷയേഷ്വാശാലതാച്ഛേദനമ്৷৷87৷৷

മുക്തിശ്രീനഗരസ്യ ദുര്ജയതരം ദ്വാരം യദസ്ത്യാദിമം

തസ്യ ദ്വേ അരരേ ധനം ച യുവതീ താഭ്യാം പിനദ്ധം ദൃഢമ്.

കാമാഖ്യാര്ഗലദാരുണാ ബലവതാ ദ്വാരം തദേതത്ത്രയം
ധീരോ യസ്തു ഭിനത്തി സോര്ഹതി സുഖം ഭോക്തും വിമുക്തിശ്രിയഃ৷৷89৷৷

വിവേകജാം തീവ്രവിരക്തിമേവ മുക്തേര്നിദാനം നിഗദന്തി സന്തഃ.
തസ്മാദ്വിവേകീ വിരതിം മുമുക്ഷുഃ സംപാദയേത്താം പ്രഥമം പ്രയത്നാത്৷৷91৷৷

വൈരാഗ്യരഹിതാ ഏവ യമാലയ ഇവാലയേ.
ക്ലിശ്നന്തി ത്രിവിധൈസ്താപൈര്മോഹിതാ അപി പണ്ഡിതാഃ৷৷93৷৷

ഏകവൃത്ത്യൈവ മനസഃ സ്വലക്ഷ്യേ നിയതസ്ഥിതിഃ.
ശമ ഇത്യുച്യതേ സദ്ഭിഃ ശമലക്ഷണവേദിഭിഃ৷৷95৷৷

സ്വവികാരം പരിത്യജ്യ വസ്തുമാത്രതയാ സ്ഥിതിഃ.
മനസഃ സോത്തമാ ശാന്തിര്ബ്രഹ്മനിര്വാണലക്ഷണാ৷৷97৷৷

വിഷയവ്യാപൃതിം ത്യക്ത്വാ ശ്രവണൈകമനസ്ഥിതിഃ.
മനസശ്ചേതരാ ശാന്തിര്മിശ്രസത്ത്വൈകലക്ഷണാ৷৷99৷৷

കാമഃ ക്രോധശ്ച ലോഭശ്ച മദോ മോഹശ്ച മത്സരഃ.
ന ജിതാഃ ഷഡിമേ യേന തസ്യ ശാന്തിര്ന സിധ്യതി৷৷101৷৷

യേന നാരാധിതോ ദേവോ യസ്യ നോ ഗുര്വനുഗ്രഹഃ.
ന വശ്യം ഹൃദയം യസ്യ തസ്യ ശാന്തിര്ന സിധ്യതി৷৷103৷৷

ബ്രഹ്മചര്യമഹിംസാ ച ദയാ ഭൂതേഷ്വവക്രതാ.
വിഷയേഷ്വതിവൈതൃഷ്ണ്യം ശൌചം ദമ്ഭവിവര്ജനമ്৷৷105৷৷

ജ്ഞാനശാസ്ത്രൈകപരതാ സമതാ സുഖദുഃഖയോഃ.
മാനാനാസക്തിരേകാന്തശീലതാ ച മുമുക്ഷുതാ৷৷107৷৷

സ്മരണം ദര്ശനം സ്ത്രീണാം ഗുണകര്മാനുകീര്തനമ്.
സമീചീനത്വധീസ്താസു പ്രീതിഃ സംഭാഷണം മിഥഃ৷৷109৷৷

അഹിംസാ വാങ്മനഃകായൈഃ പ്രാണിമാത്രാപ്രപീഡനമ്.
സ്വാത്മവത്സര്വഭൂതേഷു കായേന മനസാ ഗിരാ৷৷111৷৷

ബ്രഹ്മാദിസ്ഥാവരാന്തേഷു വൈരാഗ്യം വിഷയേഷ്വനു.
യഥൈവ കാകവിഷ്ഠായാം വൈരാഗ്യം തദ്ധി നിര്മലമ്৷৷113৷৷

അജ്ഞാനദൂരീകരണം മാനസം ശൌചമാന്തരമ്.
അന്തഃശൌചേ സ്ഥിതേ സമ്യഗ്ബാഹ്യം നാവശ്യകം നൃണാമ്৷৷115৷৷

പുംസസ്തഥാനാചരണമദമ്ഭിത്വം വിദുര്ബുധാഃ.
യത്സ്വേന ദൃഷ്ടം സമ്യക്ച ശ്രുതം തസ്യൈവ ഭാഷണമ്৷৷117৷৷

നിര്മമത്വം സ്മൃതം യേന കൈവല്യം ലഭതേ ബുധഃ.
ഗുരുവേദാന്തവചനൈര്നിശ്ചിതാര്ഥേ ദൃഢസ്ഥിതിഃ৷৷119৷৷

സംജാതാഹംകൃതിത്യാഗസ്ത്വഭിമാനവിസര്ജനമ്.
ത്രിഭിശ്ച കരണൈഃ സമ്യഗ്ഹിത്വാ വൈഷയികീം ക്രിയാമ്৷৷121৷৷

യദ്യദുക്തം ജ്ഞാനശാസ്ത്രേ ശ്രവണാദികമേഷു യഃ.
നിരതഃ കര്മധീഹീനഃ ജ്ഞാനനിഷ്ഠഃ സ ഏവ ഹി৷৷123৷৷

ശ്രേഷ്ഠം പൂജ്യം വിദിത്വാ മാം മാനയന്തു ജനാ ഭുവി.
ഇത്യാസക്ത്യാ വിഹീനത്വം മാനാനാസക്തിരുച്യതേ৷৷125৷৷

സംസാരബന്ധനിര്മുക്തിഃ കദാ ഝടിതി മേ ഭവേത്.
ഇതി യാ സുദൃഢാ ബുദ്ധിരീരിതാ സാ മുമുക്ഷുതാ৷৷127৷৷

തത്തദ്വൃത്തിനിരോധേന ബാഹ്യേന്ദ്രിയവിനിഗ്രഹഃ.
യോഗിനോ ദമ ഇത്യാഹുര്മനസഃ ശാന്തിസാധനമ്৷৷129৷৷

ഇന്ദ്രിയേഷു നിരുദ്ധേഷു ത്യക്ത്വാ വേഗം മനഃ സ്വയമ്.
സത്ത്വഭാവമുപാദത്തേ പ്രസാദസ്തേന ജായതേ৷৷131৷৷

തേന സ്വദൌഷ്ട്യം പരിമുച്യ ചിത്തം

ശനൈഃ ശനൈഃ ശാന്തിമുപാദദാതി.

ചിത്തസ്യ ബാഹ്യാര്ഥവിമോക്ഷമേവ
മോക്ഷം വിദുര്മോക്ഷണലക്ഷണജ്ഞാഃ৷৷133৷৷

പ്രാണായാമാദ്ഭവതി മനസോ നിശ്ചലത്വം പ്രസാദോ

യസ്യാപ്യസ്യ പ്രതിനിയതദിഗ്ദേശകാലാദ്യവേക്ഷ്യ.

സമ്യഗ്ദൃഷ്ട്യാ ക്വചിദപി തയാ നോ ദമോ ഹന്യതേ ത-
ത്കുര്യാദ്ധീമാന്ദമമനലസശ്ചിത്തശാന്ത്യൈ പ്രയത്നാത്৷৷135৷৷

ആധ്യാത്മികാദി യദ്ദുഃഖം പ്രാപ്തം പ്രാരബ്ധവേഗതഃ.
അചിന്തയാ തത്സഹനം തിതിക്ഷേതി നിഗദ്യതേ৷৷137৷৷

ക്ഷമാവതാമേവ ഹി യോഗസിദ്ധിഃ

സ്വാരാജ്യലക്ഷ്മീസുഖഭോഗസിദ്ധിഃ.

ക്ഷമാവിഹീനാ നിപതന്തി വിഘ്നൈ-
ര്വാതൈര്ഹതാഃ പര്ണചയാ ഇവ ദ്രുമാത്৷৷139৷৷

ബ്രഹ്മചര്യമഹിംസാ ച സാധൂനാമപ്യഗര്ഹണമ്.
പരാക്ഷേപാദിസഹനം തിതിക്ഷോരേവ സിധ്യതി৷৷141৷৷

തിതിക്ഷോരേവ വിഘ്നേഭ്യസ്ത്വനിവര്തിതചേതസഃ.
സിധ്യന്തി സിദ്ധയഃ സര്വാ അണിമാദ്യാഃ സമൃദ്ധയഃ৷৷143৷৷

തത്തത്കാലസമാഗതാമയതതേഃ ശാന്ത്യൈ പ്രവൃത്തോ യദി

സ്യാത്തത്തത്പരിഹാരകൌഷധരതസ്തച്ചിന്തനേ തത്പരഃ.

തദ്ഭിക്ഷുഃ ശ്രവണാദിധര്മരഹിതോ ഭൂത്വാ മൃതശ്ചേത്തതഃ
കിം സിദ്ധം ഫലമാപ്നുയാദുഭയഥാ ഭ്രഷ്ടോ ഭവേത്സ്വാര്ഥതഃ৷৷145৷৷

ന തു കൃത്വൈവ സംന്യാസം തൂഷ്ണീമേവ മൃതസ്യ ഹി.
പുണ്യലോകഗതിം ബ്രൂതേ ഭഗവാന്ന്യാസമാത്രതഃ৷৷147৷৷

തസ്മാത്തിതിക്ഷയാ സോഢ്വാ തത്തദ്ദുഃഖമുപാഗതമ്.
കുര്യാച്ഛക്ത്യനുരൂപേണ ശ്രവണാദി ശനൈഃ ശനൈഃ৷৷149৷৷

സാധനത്വേന ദൃഷ്ടാനാം സര്വേഷാമപി കര്മണാമ്.
വിധിനാ യഃ പരിത്യാഗഃ സ സംന്യാസഃ സതാം മതഃ৷৷151৷৷

കര്മണാ സാധ്യമാനസ്യാനിത്യത്വം ശ്രൂയതേ യതഃ.
കര്മണാനേന കിം നിത്യഫലേപ്സോഃ പരമാര്ഥിനഃ৷৷153৷৷

നൈതദന്യതരം ബ്രഹ്മ കദാ ഭവിതുമര്ഹതി.
സ്വതഃസിദ്ധം സര്വദാപ്തം ശുദ്ധം നിര്മലമക്രിയമ്৷৷155৷৷

ആപ്ത്രാപ്യയോസ്തു ഭേദശ്ചേദാപ്ത്രാ ചാപ്യമവാപ്യതേ.
ആപ്തൃസ്വരൂപമേവൈതദ്ബ്രഹ്മ നാപ്യം കദാചന৷৷157৷৷

കേന ദുഷ്ടേന യുജ്യേത വസ്തു നിര്മലമക്രിയമ്.
യദ്യോഗാദാഗതം ദോഷം സംസ്കാരോ വിനിവര്തയേത്৷৷159৷৷

സാവയവസ്യ ക്ഷീരാദേര്വസ്തുനഃ പരിണാമിനഃ.
യേന കേന വികാരിത്വം സ്യാന്നോ നിഷ്കര്മവസ്തുനഃ৷৷161৷৷

തസ്മാന്ന കര്മസാധ്യത്വം ബ്രഹ്മണോസ്തി കുതശ്ചന.
കര്മസാധ്യം ത്വനിത്യം ഹി ബ്രഹ്മ നിത്യം സനാതനമ്৷৷163৷৷

കൃതകത്വമനിത്യത്വേ ഹേതുര്ജാഗര്തി സര്വദാ.
തസ്മാദനിത്യേ സ്വര്ഗാദൌ പണ്ഡിതഃ കോ നു മുഹ്യതി৷৷165৷৷

ഐതദാത്മ്യമിദം സര്വം തത്സത്യമിതി ച ശ്രുതിഃ.
അസ്യൈവ നിത്യതാം ബ്രൂതേ ജഗദ്ധേതോഃ സതഃ സ്ഫുടമ്৷৷167৷৷

പ്രത്യഗ്ബ്രഹ്മവിചാരപൂര്വമുഭയോരേകത്വബോധാദ്വിനാ

കൈവല്യം പുരുഷസ്യ സിധ്യതി പരബ്രഹ്മാത്മതാലക്ഷണമ്.

ന സ്നാനൈരപി കീര്തനൈരപി ജപൈര്നോ കൃച്ഛ്രചാന്ദ്രായണൈ-
ര്നോ വാപ്യധ്വരയജ്ഞദാനനിഗമൈര്നോ മന്ത്രതന്ത്രൈരപി৷৷169৷৷

വിവേകിനോ വിരക്തസ്യ ബ്രഹ്മനിത്യത്വവേദിനഃ.
തദ്ഭാവേച്ഛോരനിത്യാര്ഥേ തത്സാമഗ്ര്യേ കുതോരതിഃ৷৷171৷৷

മുമുക്ഷുണാ പരിത്യാജ്യം ബ്രഹ്മഭാവമഭീപ്സുനാ.
മുമുക്ഷോരപി കര്മാസ്തു ശ്രവണം ചാപി സാധനമ്৷৷173৷৷

തഥാ ശ്രവണജോ ബോധഃ പുംസോ വിഹിതകര്മണാ.
അതഃ സാപേക്ഷിതം ജ്ഞാനമഥവാപി സമുച്ചയമ്৷৷175৷৷

ഇതി ശങ്കാ ന കര്തവ്യാ മൂഢവത്പണ്ഡിതോത്തമൈഃ.
കര്മണഃ ഫലമന്യത്തു ശ്രവണസ്യ ഫലം പൃഥക്৷৷177৷৷

അര്ഥീ സമര്ഥ ഇത്യാദി ലക്ഷണം കര്മിണോ മതമ്.
പരീക്ഷ്യ ലോകാനിത്യാദി ലക്ഷണം മോക്ഷകാങ്ക്ഷിണഃ৷৷179৷৷

നൈവാന്യസാധനാപേക്ഷാ ശുശ്രൂഷോസ്തു ഗുരും വിനാ.
ഉപര്യുപര്യഹംകാരോ വര്ധതേ കര്മണാ ഭൃശമ്৷৷181৷৷

ഇത്യാദിവൈപരീത്യം തത്സാധനേ ചാധികാരിണോഃ.
ദ്വയോഃ പരസ്പരാപേക്ഷാ വിദ്യതേ ന കദാചന৷৷183৷৷

കഥമന്യോന്യസാപേക്ഷാ കഥം വാപി സമുച്ചയഃ.
യഥാഗ്നേസ്തൃണകൂടസ്യ തേജസസ്തിമിരസ്യ ച৷৷185৷৷

കോടീന്ധനാദ്രിജ്വലിതോപി വഹ്നിരര്കസ്യ നാര്ഹത്യുപകര്തുമീഷത്.
യഥാ തഥാ കര്മസഹസ്രകോടിര്ജ്ഞാനസ്യ കിം നു സ്വയമേവ ലീയതേ৷৷187৷৷

കര്ത്രാ കര്തുമകര്തും വാപ്യന്യഥാ കര്മ ശക്യതേ.
ന തഥാ വസ്തുനോ ജ്ഞാനം കര്തൃതന്ത്രം കദാചന৷৷189৷৷

ജ്ഞാനസ്യ വസ്തുതന്ത്രത്വേ സംശയാദ്യുദയഃ കഥമ്.
അതോ ന വാസ്തവം ജ്ഞാനമിതി നോ ശങ്ക്യതാം ബുധൈഃ৷৷191৷৷

വസ്തു താവത്പരം ബ്രഹ്മ നിത്യം സത്യം ധ്രുവം വിഭു.
ശ്രുതിപ്രമാണേ തജ്ജ്ഞാനം സ്യാദേവ നിരപേക്ഷകമ്৷৷193৷৷

ന കര്മ യത്കിംചിദപേക്ഷതേ ഹി രൂപോപലബ്ധൌ പുരുഷസ്യ ചക്ഷുഃ.
ജ്ഞാനം തഥൈവ ശ്രവണാദിജന്യം വസ്തുപ്രകാശേ നിരപേക്ഷമേവ৷৷195৷৷

വിദ്യാം ചാവിദ്യാം ചേതി സഹോക്തിരിയമുപകൃതാ സദ്ഭിഃ.
സത്കര്മോപാസനയോര്ന ത്വാത്മജ്ഞാനകര്മണോഃ ക്വാപി৷৷197৷৷

മോക്ഷേച്ഛയാ യദഹരേവ വിരജ്യതേസൌ

ന്യാസസ്തദൈവ വിഹിതോ വിദുഷോ മുമുക്ഷോഃ.

ശ്രുത്യാ തയൈവ പരയാ ച തതഃ സുധീഭിഃ
പ്രാമാണികോയമിതി ചേതസി നിശ്ചിതവ്യഃ৷৷199৷৷

പ്രവൃത്തിശ്ച നിവൃത്തിശ്ച ദ്വേ ഏതേ ശ്രുതിഗോചരേ.
പ്രവൃത്ത്യാ ബധ്യതേ ജന്തുര്നിവൃത്ത്യാ തു വിമുച്യതേ৷৷201৷৷

ന ജ്ഞാനകര്മണോര്യസ്മാത്സഹയോഗസ്തു യുജ്യതേ.
തസ്മാത്ത്യാജ്യം പ്രയത്നേന കര്മ ജ്ഞാനേച്ഛുനാ ധ്രുവമ്৷৷203৷৷

ഉപരതിശബ്ദാര്ഥോ ഹ്യുപരമണം പൂര്വദൃഷ്ടവൃത്തിഭ്യഃ.
സോയം മുഖ്യോ ഗൌണശ്ചേതി ച വൃത്ത്യാ ദ്വിരൂപതാം ധത്തേ৷৷205৷৷

പുംസഃ പ്രധാനസിദ്ധ്യര്ഥമങ്ഗസ്യാശ്രയണം ധ്രുവമ്.
കര്തവ്യമങ്ഗഹീനം ചേത്പ്രധാനം നൈവ സിധ്യതി৷৷207৷৷

സംന്യസ്യ തു യതിഃ കുര്യാന്ന പൂര്വവിഷയസ്മൃതിമ്.
താം താം തത്സ്മരണേ തസ്യ ജുഗുപ്സാ ജായതേ യതഃ৷৷209৷৷

ശ്രദ്ധാവതാമേവ സതാം പുമര്ഥഃ

സമീരിതഃ സിധ്യതി നേതരേഷാമ്.

ഉക്തം സുസൂക്ഷ്മം പരമാര്ഥതത്ത്വം
ശ്രദ്ധത്സ്വ സോമ്യേതി ച വക്തി വേദഃ৷৷211৷৷

ദൈവേ ച വേദേ ച ഗുരൌ ച മന്ത്രേ

തീര്ഥേ മഹാത്മന്യപി ഭേഷജേ ച.

ശ്രദ്ധാ ഭവത്യസ്യ യഥാ യഥാന്ത-
സ്തഥാ തഥാ സിദ്ധിരുദേതി പുംസാമ്৷৷213৷৷

തസ്മാച്ഛ്രദ്ധാ സുസംപാദ്യാ ഗുരുവേദാന്തവാക്യയോഃ.
മുമുക്ഷോഃ ശ്രദ്ദധാനസ്യ ഫലം സിധ്യതി നാന്യഥാ৷৷215৷৷

മുക്തസ്യേശ്വരരൂപത്വാദ്ഗുരോര്വാഗപി താദൃശീ.
തസ്മാത്തദ്വാക്യയോഃ ശ്രദ്ധാ സതാം സിധ്യതി ധീമതാമ്৷৷217৷৷

ചിത്തസ്യ സാധ്യൈകപരത്വമേവ

പുമര്ഥസിദ്ധേര്നിയമേന കാരണമ്.

നൈവാന്യഥാ സിധ്യതി സാധ്യമീഷ-
ന്മനഃപ്രമാദേ വിഫലഃ പ്രയത്നഃ৷৷219৷৷

സിദ്ധേശ്ചിത്തസമാധാനമസാധാരണകാരണമ്.
യതസ്തതോ മുമുക്ഷൂണാം ഭവിതവ്യം സദാമുനാ৷৷221৷৷

ബഹിരങ്ഗം ശ്രുതിഃ പ്രാഹ ബ്രഹ്മചര്യാദിമുക്തയേ.
ശമാദിഷട്കമേവൈതദന്തരങ്ഗം വിദുര്ബുധാഃ৷৷223৷৷

അന്തരങ്ഗവിഹീനസ്യ കൃതശ്രവണകോടയഃ.
ന ഫലന്തി യഥാ യോദ്ധുരധീരസ്യാസ്ത്രസംപദഃ৷৷225৷৷

സാധനാനാം തു സര്വേഷാം മുമുക്ഷാ മൂലകാരണമ്.
അനിച്ഛോരപ്രവൃത്തസ്യ ക്വ ശ്രുതിഃ ക്വ നു തത്ഫലമ്৷৷227৷৷

താപൈസ്ത്രിഭിര്നിത്യമനേകരൂപൈഃ സംതപ്യമാനോ ക്ഷുഭിതാന്തരാത്മാ.
പരിഗ്രഹം സര്വമനര്ഥബുദ്ധ്യാ ജഹാതി സാ തീവ്രതരാ മുമുക്ഷാ৷৷229৷৷

മോക്ഷസ്യ കാലോസ്തി കിമദ്യ മേ ത്വരാ

ഭുക്ത്വൈവ ഭോഗാന്കൃതസര്വകാര്യഃ.

മുക്ത്യൈ യതിഷ്യേഹമഥേതി ബുദ്ധി-
രേഷൈവ മന്ദാ കഥിതാ മുമുക്ഷാ৷৷231৷৷

ജന്മാനേകസഹസ്രേഷു തപസാരാധിതേശ്വരഃ.
തേന നിഃശേഷനിര്ധൂതഹൃദയസ്ഥിതകല്മഷഃ৷৷233৷৷

നിഷ്ടപ്തമഗ്നിനാ പാത്രമുദ്വാസ്യ ത്വരയാ യഥാ.
ജഹാതി ഗേഹം തദ്വച്ച തീവ്രമോക്ഷേച്ഛയാ ദ്വിജഃ৷৷235৷৷

ജന്മാന്തരേ മധ്യമസ്തു തദന്യസ്തു യുഗാന്തരേ.
ചതുര്ഥഃ കല്പകോട്യാം വാ നൈവ ബന്ധാദ്വിമുച്യതേ৷৷237৷৷

പുത്രമിത്രകലത്രാദിസുഖം ജന്മനി ജന്മനി.
മര്ത്യത്വം പുരുഷത്വം ച വിവേകശ്ച ന ലഭ്യതേ৷৷239৷৷

ഖാദതേ മോദതേ നിത്യം ശുനകഃ സൂകരഃ ഖരഃ.
തേഷാമേഷാം വിശേഷഃ കോ വൃത്തിര്യേഷാം തു തൈഃ സമാ৷৷241৷৷

താവദേവ നരഃ സ്വസ്ഥഃ സാരഗ്രഹണതത്പരഃ.
വിവേകീ പ്രയതേതാശു ഭവബന്ധവിമുക്തയേ৷৷243৷৷

അന്തര്ബന്ധേന ബദ്ധസ്യ കിം ബഹിര്ബന്ധമോചനൈഃ.
തദന്തര്ബന്ധമുക്ത്യര്ഥം ക്രിയതാം കൃതിഭിഃ കൃതിഃ৷৷245৷৷

ഗേഹാദിസര്വമപഹായ ലഘുത്വബുദ്ധ്യാ

സൌഖ്യേച്ഛയാ സ്വപതിനാനലമാവിവിക്ഷോഃ.

കാന്താജനസ്യ നിയതാ സുദൃഢാ ത്വരാ യാ
സൈഷാ ഫലാന്തഗമനേ കരണം മുമുക്ഷോഃ৷৷247৷৷

ശിരോ വിവേകസ്ത്വത്യന്തം വൈരാഗ്യം വപുരുച്യതേ.
ശമാദയഃ ഷഡങ്ഗാനി മോക്ഷേച്ഛാ പ്രാണ ഇഷ്യതേ৷৷249৷৷

ഉക്തസാധനസംപന്നോ ജിജ്ഞാസുര്യതിരാത്മനഃ.
ജിജ്ഞാസായൈ ഗുരും ഗച്ഛേത്സമിത്പാണിര്നയോജ്ജ്വലഃ৷৷251৷৷

അനപേക്ഷഃ ശുചിര്ദക്ഷഃ കരുണാമൃതസാഗരഃ.

ഏവംലക്ഷണസംപന്നഃ സ ഗുരുര്ബ്രഹ്മവിത്തമഃ.
ഉപാസാദ്യഃ പ്രയത്നേന ജിഝാസോഃ സ്വാര്ഥസിദ്ധയേ৷৷253৷৷

അവിദ്യാഹൃദയഗ്രന്ഥിവിമോക്ഷോപി ഭവേദ്യതഃ.
തമേവ ഗുരുരിത്യാഹുര്ഗുരുശബ്ദാര്ഥവേദിനഃ৷৷255৷৷

ബന്ധമുക്തം ബ്രഹ്മനിഷ്ഠം കൃതകൃത്യം ഭജേദ്ഗുരുമ്.
യസ്യ പ്രസാദാത്സംസാരസാഗരോ ഗോഷ്പദായതേ৷৷257৷৷

ഭഗവന്കരുണാസിന്ധോ ഭവസിന്ധോര്ഭവാംസ്തരിഃ.
യമാശ്രിത്യാശ്രമേണൈവ പരം പാരം ഗതാ ബുധാഃ৷৷259৷৷

സംപ്രീതിമക്ഷ്ണോര്വദനപ്രസാദ-

മാനന്ദമന്തഃകരണസ്യ സദ്യഃ.

വിലോകനം ബ്രഹ്മവിദസ്തനോതി
ഛിനത്തി മോഹം സുഗതിം വ്യനക്തി৷৷261৷৷

ദുഷ്പാരേ ഭവസാഗരേ ജനിമൃതിവ്യാധ്യാദിദുഃഖോത്കടേ

ഘോരേ പുത്രകലത്രമിത്രബഹുലഗ്രാഹാകരേ ഭീകരേ.

കര്മോത്തുങ്ഗതരങ്ഗഭങ്ഗനികരൈരാകൃഷ്യമാണോ മുഹുഃ
യാതായാതഗതിഭ്രമേണ ശരണം കിംചിന്ന പശ്യാമ്യഹമ്৷৷263৷৷

വദന്തമേവം തം ശിഷ്യം ദൃഷ്ട്യൈവ ദയയാ ഗുരുഃ.
ദദ്യാദഭയമേതസ്മൈ മാ ഭൈഷ്ടേതി മുഹുര്മുഹുഃ৷৷265৷৷

നിദ്രാഗാഢതമോവൃതഃ കില ജനഃ സ്വപ്നേ ഭുജങ്ഗാദിനാ

ഗ്രസ്തം സ്വം സമവേക്ഷ്യ യത്പ്രലപതി ത്രാസാദ്ധതോസ്മീത്യലമ്.

ആപ്തേന പ്രതിബോധിതഃ കരതലേനാതാഡ്യ പൃഷ്ടഃ സ്വയം
കിംചിന്നേതി വദത്യമുഷ്യ വചനം സ്യാത്തത്കിമര്ഥം വദ৷৷267৷৷

തദ്വത്ത്വയാപ്യാത്മന ഉക്തമേത-

ജ്ജന്മാപ്യയവ്യാധിജരാദിദുഃഖമ്.

മൃഷൈവ സര്വം ഭ്രമകല്പിതം തേ
സമ്യഗ്വിചാര്യാത്മനി മുഞ്ച ഭീതിമ്৷৷269৷৷

ശിഷ്യഃ --
ശ്രീമദ്ഭിരുക്തം സകലം മൃഷേതി

ദൃഷ്ടാന്ത ഏവ ഹ്യുപപദ്യതേ തത്.

ദാര്ഷ്ടാന്തികേ നൈവ ഭവാദിദുഃഖം
പ്രത്യക്ഷതഃ സര്വജനപ്രസിദ്ധമ്৷৷271৷৷

വിദ്യമാനസ്യ മിഥ്യാത്വം കഥം നു ഘടതേ പ്രഭോ.
പ്രത്യക്ഷം ഖലു സര്വേഷാം പ്രമാണം പ്രസ്ഫുടാര്ഥകമ്৷৷273৷৷

ക ആത്മാ കസ്ത്വനാത്മാ ച കിമു ലക്ഷണമേതയോഃ.
ആത്മന്യനാത്മധര്മാണാമാരോപഃ ക്രിയതേ കഥമ്৷৷275৷৷

സര്വമേതദ്യഥാപൂര്വം കരാമലകവത്സ്ഫുടമ്.
പ്രതിപാദയ മേ സ്വാമിന് ശ്രീഗുരോ കരുണാനിധേ৷৷277৷৷

ശിവപ്രസാദേന വിനാ ന സിദ്ധിഃ

ശിവപ്രസാദേന വിനാ ന ബുദ്ധിഃ.

ശിവപ്രസാദേന വിനാ ന യുക്തിഃ
ശിവപ്രസാദേന വിനാ ന മുക്തിഃ৷৷279৷৷

വിവേകോ ജന്തൂനാം പ്രഭവതി ജനിഷ്വേവ ബഹുഷു

പ്രസാദാദേവൈശാദ്ബഹുസുകൃതപാകോദയവശാത്.

യതസ്തസ്മാദേവ ത്വമപി പരമാര്ഥാവഗമനേ
കൃതാരമ്ഭഃ പുംസാമിദമിഹ വിവേകസ്യ തു ഫലം৷৷281৷৷

പ്രശ്നഃ സമീചീനതരസ്തവായം

യദാത്മതത്ത്വാവഗമേ പ്രവൃത്തിഃ.

തതസ്തവൈതത്സകലം സമൂലം
നിവേദയിഷ്യാമി മുദാ ശ്രൃണുഷ്വ৷৷283৷৷

നാശേഷലോകൈരനുഭൂയമാനഃ

പ്രത്യക്ഷതോയം സകലപ്രപഞ്ചഃ.

കഥം മൃഷാ സ്യാദിതി ശങ്കനീയം
വിചാരശൂന്യേന വിമുഹ്യതാ ത്വയാ৷৷285৷৷

ഘടോയമിത്യത്ര ഘടാഭിധാനഃ

പ്രത്യക്ഷതഃ കശ്ചിദുദേതി ദൃഷ്ടേഃ.

വിചാര്യമാണേ സ തു നാസ്തി തത്ര
മൃദസ്തി തദ്ഭാവവിലക്ഷണാ സാ৷৷287৷৷

തസ്മാത്ത്വയീദം ഭ്രമതഃ പ്രതീതം

മൃഷൈവ നോ സത്യമവേഹി സാക്ഷാത്.

ബ്രഹ്മ ത്വമേവാസി സുഖസ്വരൂപം
ത്വത്തോ ന ഭിന്നം വിചിനുഷ്വ ബുദ്ധൌ৷৷289৷৷

തത്ത്വമാത്മസ്ഥമജ്ഞാത്വാ മൂഢഃ ശാസ്ത്രേഷു പശ്യതി.
ഗോപഃ കക്ഷഗതം ഛാഗം യഥാ കൂപേഷു ദുര്മതിഃ৷৷291৷৷

വിസ്മൃത്യ വസ്തുനസ്തത്ത്വമധ്യാരോപ്യ ച വസ്തുനി.
അവസ്തുതാം ച തദ്ധര്മാന്മുധാ ശോചതി നാന്യഥാ৷৷293৷৷

ഇത്യുക്ത്വാഭിമുഖീകൃത്യ ശിഷ്യം കരുണയാ ഗുരുഃ.
അധ്യാരോപാപവാദാഭ്യാം നിഷ്പ്രപഞ്ചം പ്രപഞ്ചയന്৷৷295৷৷

വസ്തുന്യവസ്ത്വാരോപോ യഃ സോധ്യാരോപ ഇതീര്യതേ.
അസര്പഭൂതേ രജ്ജ്വാദൌ സര്പത്വാരോപണം യഥാ৷৷297৷৷

തത്കാരണം യദജ്ഞാനം സകാര്യം സദ്വിലക്ഷണമ്.
അവസ്ത്വിത്യുച്യതേ സദ്ഭിര്യസ്യ ബാധാ പ്രദൃശ്യതേ৷৷299৷৷

ശുക്തേര്ബാധാ ന ഖല്വസ്തി രജതസ്യ യഥാ തഥാ.
അവസ്തുസംജ്ഞിതം യത്തജ്ജഗദധ്യാസകാരണമ്৷৷301৷৷

മിഥ്യാസംബന്ധതസ്തത്ര ബ്രഹ്മണ്യാശ്രിത്യ തിഷ്ഠതി.
മണൌ ശക്തിര്യഥാ തദ്വന്നൈതദാശ്രയദൂഷകമ്৷৷303৷৷

അജ്ഞാനം പ്രകൃതിഃ ശക്തിരവിദ്യേതി നിഗദ്യതേ.
തദേതത്സന്ന ഭവതി നാസദ്വാ ശുക്തിരൌപ്യവത്৷৷305৷৷

അത ഏതദനിര്വാച്യമിത്യേവ കവയോ വിദുഃ.
സമഷ്ടിവ്യഷ്ടിരൂപേണ ദ്വിധാജ്ഞാനം നിഗദ്യതേ৷৷307৷৷

ഇയം സമഷ്ടിരുത്കൃഷ്ടാ സത്ത്വാംശോത്കര്ഷതഃ പുരാ.
മായേതി കഥ്യതേ തജ്ജ്ഞൈഃ ശുദ്ധസത്ത്വൈകലക്ഷണാ৷৷309৷৷

അവ്യാകൃതം തദവ്യക്തമീശ ഇത്യപി ഗീയതേ.
സര്വശക്തിഗുണോപേതഃ സര്വജ്ഞാനാവഭാസകഃ৷৷311৷৷

സര്വജ്ഞത്വേശ്വരത്വാദികാരണത്വാന്മനീഷിണഃ.
കാരണം വപുരിത്യാഹുഃ സമഷ്ടിം സത്ത്വബൃംഹിതമ്৷৷313৷৷

സര്വോപരമഹേതുത്വാത്സുഷുപ്തിസ്ഥാനമിഷ്യതേ.
പ്രാകൃതഃ പ്രലയോ യത്ര ശ്രാവ്യതേ ശ്രുതിഭിര്മുഹുഃ৷৷315৷৷

വനസ്യ വ്യഷ്ട്യഭിപ്രായാദ്ഭൂരുഹാ ഇത്യനേകതാ.
യഥാ തഥൈവാജ്ഞാനസ്യ വ്യഷ്ടിതഃ സ്യാദേനകതാ৷৷317৷৷

ചൈതന്യം വ്യഷ്ട്യവച്ഛിന്നം പ്രത്യഗാത്മേതി ഗീയതേ.
സാഭാസം വ്യഷ്ട്യുപഹിതം സത്താദാത്മ്യേന തദ്ഗുണൈഃ৷৷319৷৷

അസ്യ വ്യഷ്ടിരഹംകാരകാരണത്വേന കാരണമ്.
വപുസ്തത്രാഭിമാന്യാത്മാ പ്രാജ്ഞ ഇത്യുച്യതേ ബുധൈഃ৷৷321৷৷

സ്വരൂപാച്ഛാദകത്വേനാപ്യാനന്ദപ്രചുരത്വതഃ.
കാരണം വപുരാനന്ദമയഃ കോശ ഇതീര്യതേ৷৷323৷৷

ഇത്യാനന്ദസമുത്കര്ഷഃ പ്രബുദ്ധേഷു പ്രദൃശ്യതേ.
സമഷ്ടേരപി ച വ്യഷ്ടേരുഭയോര്വനവൃക്ഷവത്৷৷325৷৷

സത്യുപാധ്യോരഭിന്നത്വേ ക്വ ഭേദസ്തദ്വിശിഷ്ടയോഃ.
ഏകീഭാവേ തരങ്ഗാബ്ധ്യോഃ കോ ഭേദഃ പ്രതിബിമ്ബയോഃ৷৷327৷৷

ഏതദേവാവിവിക്തം സദുപാധിഭ്യാം ച തദ്ഗുണൈഃ.
മഹാവാക്യസ്യ വാച്യാര്ഥോ വിവിക്തം ലക്ഷ്യ ഇഷ്യതേ৷৷329৷৷

അദ്വിതീയസ്വമാത്രോസൌ നിരുപാദാന ഈശ്വരഃ.
സ്വയമേവ കഥം സര്വം സൃജതീതി ന ശങ്ക്യതാമ്৷৷331৷৷

സ്വപ്രാധാന്യേന ജഗതോ നിമിത്തമപി കാരണമ്.
ഉപാദാനം തതോപാധിപ്രാധാന്യേന ഭവത്യയമ്৷৷333৷৷

തമഃപ്രധാനപ്രകൃതിവിശിഷ്ടാത്പരമാത്മനഃ.
അഭൂത്സകാശാദാകാശമാകാശാദ്വായുരുച്യതേ৷৷335৷৷

ആരമ്ഭന്തേ കാര്യഗുണാന്യേ കാരണഗുണാ ഹി തേ.
ഏതാനി സൂക്ഷ്മഭൂതാനി ഭൂതമാത്രാ അപി ക്രമാത്৷৷337৷৷

അപഞ്ചീകൃതഭൂതേഭ്യോ ജാതം സപ്തദശാങ്ഗകമ്.
സംസാരകാരണം ലിങ്ഗമാത്മനോ ഭോഗസാധനമ്৷৷339৷৷

ശ്രോത്രത്വക്ചക്ഷുര്ജിഹ്വാഘ്രാണാനി പഞ്ച ജാതാനി.
ആകാശാദീനാം സത്ത്വാംശേഭ്യോ ധീന്ദ്രിയാണ്യനുക്രമതഃ৷৷341৷৷

പ്രകാശകത്വാദേതേഷാം സാത്ത്വികാംശത്വമിഷ്യതേ.
പ്രകാശകത്വം സത്ത്വസ്യ സ്വച്ഛത്വേന യതസ്തതഃ৷৷343৷৷

സംകല്പാന്മന ഇത്യാഹുര്ബുദ്ധിരര്ഥസ്യ നിശ്ചയാത്.
അഭിമാനാദഹംകാരശ്ചിത്തമര്ഥസ്യ ചിന്തനാത്৷৷345৷৷

ചിന്തനം ച മനോധര്മഃ സംകല്പാദിര്യഥാ തഥാ.
അന്തര്ഭാവോ മനസ്യൈവ സമ്യക്ചിത്തസ്യ സിധ്യതി৷৷347৷৷

തസ്മാദേവ തു ബുദ്ധേഃ കര്തൃത്വം തദിതരസ്യ കരണത്വമ്.
സിധ്യത്യാത്മന ഉഭയാദ്വിദ്യാത്സംസാരകാരണം മോഹാത്৷৷349৷৷

വിജ്ഞാനമയകോശോയമിതി വിദ്വദ്ഭിരുച്യതേ.

അയം മഹാനഹംകാരവൃത്തിമാന്കര്തൃലക്ഷണഃ.
സര്വസംസാരനിര്വോഢാ വിജ്ഞാനമയശബ്ദഭാക്৷৷351৷৷

സ്വവാസനാപ്രേരിത ഏവ നിത്യം

കരോതി കര്മോഭയലക്ഷണം ച.

ഭുങ്ക്തേ തദുത്പന്നഫലം വിശിഷ്ടം
സുഖം ച ദുഃഖം ച പരത്ര ചാത്ര৷৷353৷৷

മനോ മനോമയഃ കോശോ ഭവേജ്ജ്ഞാനേന്ദ്രിയൈഃ സഹ.
പ്രാചുര്യം മനസോ യത്ര ദൃശ്യതേസൌ മനോമയഃ৷৷355৷৷

മനോ ഹ്യമുഷ്യ പ്രവണസ്യ ഹേതു-

രന്തര്ബഹിശ്ചാര്ഥമനേന വേത്തി.

ശ്രൃണോതി ജിഘ്രത്യമുനൈവ ചേക്ഷതേ
വക്തി സ്പൃശത്യത്തി കരോതി സര്വമ്৷৷357৷৷

രജസ്തമോഭ്യാം മലിനം ത്വശുദ്ധ-

മജ്ഞാനജം സത്ത്വഗുണേന രിക്തമ്.

മനസ്തമോദോഷസമന്വിതത്വാ-

ജ്ജഡത്വമോഹാലസതാപ്രമാദൈഃ.

തിരസ്കൃതം സന്ന തു വേത്തി വാസ്തവം
പദാര്ഥതത്ത്വം ഹ്യുപലഭ്യമാനമ്৷৷359৷৷

തതോ മുമുക്ഷുര്ഭവബന്ധമുക്ത്യൈ

രജസ്തമോഭ്യാം ച തദീയകാര്യൈഃ.

വിയോജ്യ ചിത്തം പരിശുദ്ധസത്ത്വം
പ്രിയം പ്രയത്നേന സദൈവ കുര്യാത്৷৷361৷৷

യമേഷു നിരതോ യസ്തു നിയമേഷു ച യത്നതഃ.
വിവേകിനസ്തസ്യ ചിത്തം പ്രസാദമധിഗച്ഛതി৷৷363৷৷

പരദ്രവ്യപരദ്രോഹപരനിന്ദാപരസ്ത്രിയഃ.
നാലമ്ബതേ മനോ യസ്യ തസ്യ ചിത്തം പ്രസീദതി৷৷365৷৷

അത്യന്തം ശ്രദ്ധയാ ഭക്ത്യാ ഗുരുമീശ്വരമാത്മനി.
യോ ഭജത്യനിശം ക്ഷാന്തസ്തസ്യ ചിത്തം പ്രസീദതി৷৷367৷৷

കട്വാമ്ലലവണാത്യുഷ്ണതീക്ഷ്ണരൂക്ഷവിധായിനാമ്.
പൂതിപര്യുഷിതാദീനാം ത്യാഗഃ സത്ത്വായ കല്പതേ৷৷369৷৷

യസ്യ ചിത്തം നിര്വിഷയം ഹൃദയം യസ്യ ശീതലമ്.
തസ്യ മിത്രം ജഗത്സര്വം തസ്യ മുക്തിഃ കരസ്ഥിതാ৷৷371৷৷

ചിത്തപ്രസാദേന വിനാവഗന്തും

ബന്ധം ന ശക്നോതി പരാത്മതത്ത്വമ്.

തത്ത്വാവഗത്യാ തു വിനാ വിമുക്തി-
ര്ന സിധ്യതി ബ്രഹ്മസഹസ്രകോടിഷു৷৷373৷৷

പഞ്ചാനാമേവ ഭൂതാനാം രജോംശേഭ്യോഭവന് ക്രമാത്.
വാക്പാണിപാദപായൂപസ്ഥാനി കര്മേന്ദ്രിയാണ്യനു৷৷375৷৷

പ്രാണഃ പ്രാഗ്ഗമനേന സ്യാദപാനോവാഗ്ഗമനേന ച.
വ്യാനസ്തു വിഷ്വഗ്ഗമനാദുത്ക്രാന്ത്യോദാന ഇഷ്യതേ৷৷377৷৷

ക്രിയൈവ ദിശ്യതേ പ്രായഃ പ്രാണകര്മേന്ദ്രിയേഷ്വലമ്.
തതസ്തേഷാം രജോംശേഭ്യോ ജനിരങ്ഗീകൃതാ ബുധൈഃ৷৷379৷৷

ഏതേ പ്രാണാദയഃ പഞ്ച പഞ്ചകര്മേന്ദ്രിയൈഃ സഹ.
ഭവേത്പ്രാണമയഃ കോശഃ സ്ഥൂലോ യേനൈവ ചേഷ്ടതേ৷৷381৷৷

വായുനോച്ചാലിതോ വൃക്ഷോ നാനാരൂപേണ ചേഷ്ടതേ.
തസ്മിന്വിനിശ്ചലേ സോപി നിശ്ചലഃ സ്യാദ്യഥാ തഥാ৷৷383৷৷

കോശത്രയം മിലിത്വൈതദ്വപുഃ സ്യാത്സൂക്ഷ്മമാത്മനഃ.
അതിസൂക്ഷ്മതയാ ലീനസ്യാത്മനോ ഗമകത്വതഃ৷৷385৷৷

സമഷ്ടിഃ സ്യാത്തരുഗണഃ സാമാന്യേന വനം യഥാ.
ഏതത്സമഷ്ട്യുപഹിതം ചൈതന്യം സഫലം ജഗുഃ৷৷387৷৷

ഹിരണ്യഗര്ഭ ഇത്യസ്യ വ്യപദേശസ്തതോ മതഃ.

സമസ്തലിങ്ഗദേഹേഷു സൂത്രവന്മണിപങ്ക്തിഷു.
വ്യാപ്യ സ്ഥിതത്വാത്സൂത്രാത്മാ പ്രാണനാത്പ്രാണ ഉച്യതേ৷৷389৷৷

ചൈതന്യം തൈജസ ഇതി നിഗദന്തി മനീഷിണഃ.
തേജോമയാന്തഃകരണോപാധിത്വേനൈഷ തൈജസഃ৷৷391৷৷

സ്വപ്നേ ജാഗരകാലീനവാസനാപരികല്പിതാന്.
തൈജസോ വിഷയാന്ഭുങ്ക്തേ സൂക്ഷ്മാര്ഥാന്സൂക്ഷ്മവൃത്തിഭിഃ৷৷393৷৷

ദ്വയോരുപാധ്യോരേകത്വേ തയോരപ്യഭിമാനിനോഃ.
സൂത്രാത്മനസ്തൈജസസ്യാപ്യഭേദഃ പൂര്വവന്മതഃ৷৷395৷৷

താന്യേവ സൂക്ഷ്മഭൂതാനി വ്യോമാദീനി പരസ്പരമ്.
പഞ്ചീകൃതാനി സ്ഥൂലാനി ഭവന്തി ശ്രൃണു തത്ക്രമമ്৷৷397৷৷

ചതുര്ധാ സുവിഭജ്യാഥ തമേകൈകം വിനിക്ഷിപേത്.
ചതുര്ണാം പ്രഥമേ ഭാഗേ ക്രമേണ സ്വാര്ധമന്തരാ৷৷399৷৷

സംയോജ്യ സ്ഥൂലതാം യാന്തി വ്യോമാദീനി യഥാക്രമമ്.
അമുഷ്യ പഞ്ചീകരണസ്യാപ്രാമാണ്യം ന ശങ്ക്യതാമ്৷৷401৷৷

തതഃ പ്രാമാണികം പഞ്ചീകരണം മന്യതാം ബുധൈഃ.
പ്രത്യക്ഷാദിവിരോധഃ സ്യാദന്യഥാ ക്രിയതേ യദി৷৷403৷৷

അതോപ്രാമാണികമിതി ന കിംചിദപി ചിന്ത്യതാമ്.
ഖാംശവ്യാപ്തിശ്ച ഖവ്യാപ്തിര്വിദ്യതേ പാവകാദിഷു৷৷405৷৷

ന തഥാ വിദ്യതേ വ്യാപ്തിര്വഹ്ന്യാദേഃ ഖനഭസ്വതോഃ.
സൂക്ഷ്മത്വാദംശകവ്യാപ്തേസ്തദ്ധര്മോ നോപലഭ്യതേ৷৷407৷৷

അനേനോദ്ഭൂതഗുണകം ഭൂതം വക്ഷ്യേവധാരയ.
ശബ്ദൈകഗുണമാകാശം ശബ്ദസ്പര്ശഗുണോനിലഃ৷৷409৷৷

ഏതൈശ്ചതുര്ഭിര്ഗന്ധേന സഹ പഞ്ചഗുണാ മഹീ.
ആകാശാംശതയാ ശ്രോത്രം ശബ്ദം ഗൃഹ്ണാതി തദ്ഗുണമ്৷৷411৷৷

അബംശകതയാ ജിഹ്വാ രസം ഗൃഹ്ണാതി തദ്ഗുണമ്.
ഭൂമ്യംശകതയാ ഘ്രാണം ഗന്ധം ഗൃഹ്ണാതി തദ്ഗുണമ്৷৷413৷৷

തേജോംശകതയാ പാണീ വഹ്ന്യാദ്യര്ചനതത്പരൌ.
ജലാംശകതയോപസ്ഥോ രേതോമൂത്രവിസര്ഗകൃത്৷৷415৷৷

ജിഹ്വായാ വരുണോ ദൈവം ഘ്രാണസ്യ ത്വശ്ിവനാവുഭൌ.
വാചോഗ്നിര്ഹസ്തയോരിന്ദ്രഃ പാദയോസ്തു ത്രിവിക്രമഃ৷৷417৷৷

രുദ്രസ്ത്വഹംകൃതേര്ദൈവം ക്ഷേത്രജ്ഞശ്ചിത്തദൈവതമ്.
ദിഗാദ്യാ ദേവതാഃ സര്വാഃ ഖാദിസത്ത്വാംശസംഭവാഃ৷৷419৷৷

ശരീരകരണഗ്രാമാ പ്രാണാഹമധിദേവതാഃ.
പഞ്ചൈതേ ഹേതവഃ പ്രോക്താ നിഷ്പത്തൌ സര്വകര്മണാമ്৷৷421৷৷

കരോതി വിജ്ഞാനമയോഭിമാനം

കര്താഹമേവേതി തദാത്മനാ സ്ഥിതഃ.

ആത്മാ തു സാക്ഷീ ന കരോതി കിംചി-
ന്ന കാരയത്യേവ തടസ്ഥവത്സദാ৷৷423৷৷

ആത്മനഃ സാക്ഷിമാത്രത്വം ന കര്തൃത്വം ന ഭോക്തൃതാ.
രവിവത്പ്രാണിഭിര്ലോകേ ക്രിയമാണേഷു കര്മസു৷৷425৷৷

തഥൈവ പ്രത്യഗാത്മാപി രവിവന്നിഷ്ക്രിയാത്മനാ.
ഉദാസീനതയൈവാസ്തേ ദേഹാദീനാം പ്രവൃത്തിഷു৷৷427৷৷

ആത്മസ്വരൂപമവിചാര്യ വിമൂഢബുദ്ധി-

രാരോപയത്യഖിലമേതദനാത്മകാര്യമ്.

സ്വാത്മന്യസങ്ഗചിതിനിഷ്ക്രിയ ഏവ ചന്ദ്രേ
ദൂരസ്ഥമേഘകൃതധാവനവദ്ഭ്രമേണ৷৷429৷৷

പഞ്ചീകൃതേഭ്യഃ ഖാദിഭ്യോ ഭൂതേഭ്യസ്ത്വീക്ഷയേശിതുഃ.
സമുത്പന്നമിദം സ്ഥൂലം ബ്രഹ്മാണ്ഡം സചരാചരമ്৷৷431৷৷

കേചിന്മാരുതഭോജനാഃ ഖലു പരേ ചന്ദ്രാര്കതേജോശനാഃ

കേചിത്തോയകണാശിനോപരിമിതാഃ കേചിത്തു മൃദ്ഭക്ഷകാഃ.

കേചിത്പര്ണശിലാതൃണാദനപരാഃ കേചിത്തു മാംസാശിനഃ
കേചിദ്വ്രീഹിയവാന്നഭോജനപരാ ജീവന്ത്യമീ ജന്തവഃ৷৷433৷৷

യത്ര ജാതാ ജരായുഭ്യസ്തേ നരാദ്യാ ജരായുജാഃ.
അണ്ഡജാസ്തേ സ്യുരണ്ഡേഭ്യോ ജാതാ യേ വിഹഗാദയഃ৷৷435৷৷

ഇദം സ്ഥൂലവപുര്ജാതം ഭൌതികം ച ചതുര്വിധമ്.
സാമാന്യേന സമഷ്ടിഃ സ്യാദേകധീവിഷയത്വതഃ৷৷437৷৷

വൈശ്വാനരോ വിശ്വനരേഷ്വാത്മത്വേനാഭിമാനതഃ.
വിരാട് സ്യാദ്വിവിധത്വേന സ്വയമേവ വിരാജനാത്৷৷439৷৷

സാഭാസം വ്യഷ്ട്യുപഹിതം തത്താദാത്മ്യമുപാഗതമ്.
ചൈതന്യം വിശ്വ ഇത്യാഹുര്വേദാന്തനയകോവിദാഃ৷৷441৷৷

വ്യഷ്ടിരേഷാസ്യ വിശ്വസ്യ ഭവതി സ്ഥൂലവിഗ്രഹഃ.
ഉച്യതേന്നവികാരിത്വാത്കോശോന്നമയ ഇത്യയമ്৷৷443৷৷

തസ്മാദന്നവികാരിത്വേനായമന്നമയോ മതഃ.
ആച്ഛാദകത്വാദേതസ്യാപ്യസേഃ കോശവദാത്മനഃ৷৷445৷৷

ബഹിരാത്മാ തതഃ സ്ഥൂലഭോഗായതനമുച്യതേ.

ഇന്ദ്രിയൈരുപനീതാനാം ശബ്ദാദീനാമയം സ്വയമ്.
ദേഹേന്ദ്രിയമനോയുക്തോ ഭോക്തേത്യാഹുര്മനീഷിണഃ৷৷447৷৷

ജ്ഞാനേന്ദ്രിയാണി നിജദൈവതചോദിതാനി

കര്മേന്ദ്രിയാണ്യപി തഥാ മനആദികാനി.

സ്വസ്വപ്രയോജനവിധൌ നിയതാനി സന്തി
യത്നേന കിംകരജനാ ഇവ തം ഭജന്തേ৷৷449৷৷

ഏതത്സമഷ്ടിവ്യഷ്ട്യോശ്ചോഭയോരപ്യഭിമാനിനോഃ.
തദ്വിശ്വവൈശ്വാനരയോരഭേദഃ പൂര്വവന്മതഃ৷৷451৷৷

മഹാപ്രപഞ്ചാവച്ഛിന്നം വിശ്വപ്രാജ്ഞാദിലക്ഷണമ്.
വിരാഡാദീശപര്യന്തം ചൈതന്യം ചൈകമേവ തത്৷৷453৷৷

തത്സര്വം ഖല്വിദം ബ്രഹ്മേത്യസ്യ വാക്യസ്യ പണ്ഡിതൈഃ.
വാച്യാര്ഥ ഇതി നിര്ണീതം വിവിക്തം ലക്ഷ്യ ഇത്യപി৷৷455৷৷

അന്തഃകരണതദ്വൃത്തിദ്രഷ്ടൃ നിത്യമവിക്രിയമ്.
ചൈതന്യം യത്തദാത്മേതി ബുദ്ധ്യാ ബുധ്യസ്വ സൂക്ഷ്മയാ৷৷457৷৷

നൈവ പ്രത്യഗ്ജായതേ വര്ധതേ നോ

കിചിന്നാപക്ഷീയതേ നൈവ നാശമ്.

ആത്മാ നിത്യഃ ശാശ്വതോയം പുരാണോ
നാസൌ ഹന്യോ ഹന്യമാനേ ശരീരേ৷৷459৷৷

അസ്മിന്നാത്മന്യനാത്മത്വമനാത്മന്യാത്മതാം പുനഃ.
വിപരീതതയാധ്യസ്യ സംസരന്തി വിമോഹതഃ৷৷461৷৷

അനാത്മനോ ജന്മജരാമൃതിക്ഷുധാ-

തൃഷ്ണാസുഖക്ലേശമയാദിധര്മാന്.

വിപര്യയേണ ഹ്യതഥാവിധേസ്മി-
ന്നാരോപയന്ത്യാത്മനി ബുദ്ധിദോഷാത്৷৷463৷৷

കിം മരുന്മൃഗതൃഷ്ണാമ്ബുപൂരേണാര്ദ്രത്വമൃച്ഛതി.
ദൃഷ്ടിസംസ്ഥിതപീതേന ശങ്ഖഃ പീതായതേ കിമു৷৷465৷৷

പുരോ ദൃഷ്ടേ ഹി വിഷയേധ്യസ്യന്തി വിഷയാന്തരമ്.
തദ്ദൃഷ്ടം ശുക്തിരജ്ജ്വാദൌ സാദൃശ്യാദ്യനുബന്ധതഃ৷৷467৷৷

നാനുഭൂതഃ കദാപ്യാത്മാനനുഭൂതസ്യ വസ്തുനഃ.
സാദൃശ്യം സിധ്യതി കഥമനാത്മനി വിലക്ഷണേ৷৷469৷৷

ഉപാധിയോഗ ഉഭയോഃ സമ ഏവേശജീവയോഃ.
ജീവസ്യൈവ കഥം ബന്ധോ നേശ്വരസ്യാസ്തി തത്കഥമ്৷৷471৷৷

ശ്രീഗുരുഃ --
ന സാവയവ ഏകസ്യ നാത്മാ വിഷയ ഇഷ്യതേ.
അസ്യാസ്മത്പ്രത്യയാര്ഥത്വാദപരോക്ഷാച്ച സര്വശഃ৷৷473৷৷

ന കസ്യാപി സ്വസദ്ഭാവേ പ്രമാണമഭികാങ്ക്ഷ്യതേ.
പ്രമാണാനാം ച പ്രാമാണ്യം യന്മൂലം കിം തു ബോധയേത്৷৷475৷৷

പുരസ്ഥ ഏവ വിഷയേ വസ്തുന്യധ്യസ്യതാമിതി.
നിയമോ ന കൃതഃ സദ്ഭിര്ഭ്രാന്തിരേവാത്ര കാരണമ്৷৷477৷৷

അനാത്മന്യാത്മതാധ്യാസേ ന സാദൃശ്യമപേക്ഷതേ.
പീതോയം ശങ്ഖ ഇത്യാദൌ സാദൃശ്യം കിമപേക്ഷിതമ്৷৷479৷৷

തഥാപി കിംചിദ്വക്ഷ്യാമി സാദൃശ്യം ശ്രൃണു തത്പരഃ.
അത്യന്തനിര്മലഃ സൂക്ഷ്മ ആത്മായമതിഭാസ്വരഃ৷৷481৷৷

ആത്മാഭാസം തതോ ബുദ്ധിര്ബുദ്ധ്യാഭാസം തതോ മനഃ.

അക്ഷാണി മനആഭാസാന്യക്ഷാഭാസമിദം വപുഃ.
അത ഏവാത്മതാബുദ്ധിര്ദേഹാക്ഷാദാവനാത്മനി৷৷483৷৷

അനാത്മന്യഹമിത്യേവ യോയമധ്യാസ ഈരിതഃ.
സ്യാദുത്തരോത്തരാധ്യാസേ പൂര്വപൂര്വസ്തു കാരണമ്৷৷485৷৷

അധ്യാസബാധാഗമനസ്യ കാരണം

ശ്രൃണു പ്രവക്ഷ്യാമി സമാഹിതാത്മാ.

യസ്മാദിദം പ്രാപ്തമനര്ഥജാതം
ജന്മാപ്യയവ്യാധിജരാദിദുഃഖമ്৷৷487৷৷

ആവൃതിസ്തമസഃ ശക്തിസ്തദ്ധ്യാവരണകാരണമ്.
മൂലാവിദ്യേതി സാ പ്രോക്താ യയാ സംമോഹിതം ജഗത്৷৷489৷৷

വിക്ഷേപനാമ്നീ രജസസ്തു ശക്തിഃ

പ്രവൃത്തിഹേതുഃ പുരുഷസ്യ നിത്യമ്.

സ്ഥൂലാദിലിങ്ഗാന്തമശേഷമേത-
ദ്യയാ സദാത്മന്യസദേവ സൂയതേ৷৷491৷৷

ശക്ത്യാ മഹത്യാവരണാഭിധാനയാ

സമാവൃതേ സത്യമലസ്വരൂപേ.

പുമാനനാത്മന്യഹമേഷ ഏവേ-
ത്യാത്മത്വബുദ്ധിം വിദധാതി മോഹാത്৷৷493৷৷

വിക്ഷേപശക്ത്യാ പരിചോദ്യമാനഃ

കരോതി കര്മാണ്യുഭയാത്മകാനി.

ഭുഞ്ജാന ഏതത്ഫലമപ്യുപാത്തം
പരിഭ്രമത്യേവ ഭവാമ്ബുരാശൌ৷৷495৷৷

അധ്യാസോ നാമ ഖല്വേഷ വസ്തുനോ യോന്യഥാഗ്രഹഃ.
സ്വാഭാവികഭ്രാന്തിമൂലം സംസൃതേരാദികാരണമ്৷৷497৷৷

അധ്യാസാദേവ സംസാരോ നഷ്ടേധ്യാസേ ന ദൃശ്യതേ.
തദേതദുഭയം സ്പഷ്ടം പശ്യ ത്വം ബദ്ധമുക്തയോഃ৷৷499৷৷

ആത്മനഃ സോയമധ്യാസോ മിഥ്യാജ്ഞാനപുരഃസരഃ.
അസത്കല്പോപി സംസാരം തനുതേ രജ്ജുസര്പവത്৷৷501৷৷

അസ്യോപാധിഃ ശുദ്ധസത്ത്വപ്രധാനാ

മായാ യത്ര ത്വസ്യ നാസ്ത്യല്പഭാവഃ.

സത്ത്വസ്യൈവോത്കൃഷ്ടതാ തേന ബന്ധോ
നോ വിക്ഷേപസ്തത്കൃതോ ലേശമാത്രഃ৷৷503৷৷

തസ്മാദാവൃതിവിക്ഷേപൌ കിംചിത്കര്തും ന ശക്നുതഃ.
സ്വയമേവ സ്വതന്ത്രോസൌ തത്പ്രവൃത്തിനിരോധയോഃ৷৷505৷৷

രജസസ്തമസശ്ചൈവ പ്രാബല്യം സത്ത്വഹാനതഃ.
ജീവോപാധൌ തഥാ ജീവേ തത്കാര്യം ബലവത്തരമ്৷৷507৷৷

ഏതസ്യ സംസൃതേര്ഹേതുരധ്യാസോര്ഥവിപര്യയഃ.
അധ്യാസമൂലമജ്ഞാനമാഹുരാവൃതിലക്ഷണമ്৷৷509৷৷

കര്മണാ ജായതേ ജന്തുഃ കര്മണൈവ പ്രലീയതേ.
കര്മണഃ കാര്യമേവൈഷാ ജന്മമൃത്യുപരമ്പരാ৷৷511৷৷

യദ്യേന വര്ധതേ തേന നാശസ്തസ്യ ന സിധ്യതി.
യേന യസ്യ സഹാവസ്ഥാ നിരോധായ ന കല്പതേ৷৷513৷৷

തതോജ്ഞാനസ്യ വിച്ഛിത്തിഃ കര്മണാ നൈവ സിധ്യതി.
യസ്യ പ്രധ്വസ്തജനകോ യത്സംയോഗോസ്തി തത്ക്ഷണേ৷৷515৷৷

അജ്ഞാനജ്ഞാനയോസ്തദ്വദുഭയോരേവ ദൃശ്യതേ.
ന ജ്ഞാനേന വിനാ നാശസ്തസ്യ കേനാപി സിധ്യതി৷৷517৷৷

യുക്ത്യാത്മാനാത്മനോസ്തസ്മാത്കരണീയം വിവേചനമ്.
അനാത്മന്യാത്മതാബുദ്ധിഗ്രന്ഥിര്യേന വിദീര്യതേ৷৷519৷৷

മൂഢാ അശ്രുതവേദാന്താഃ സ്വയം പണ്ഡിതമാനിനഃ.
ഈശപ്രസാദരഹിതാഃ സദ്ഗുരോശ്ച ബഹിര്മുഖാഃ৷৷521৷৷

ആത്മനീവ സ്വപുത്രേപി പ്രബലപ്രീതിദര്ശനാത്.
പുത്രേ തു പുഷ്ടേ പുഷ്ടോഹം നഷ്ടേ നഷ്ടോഹമിത്യതഃ৷৷523৷৷

ദീപാദ്ദീപോ യഥാ തദ്വത്പിതുഃ പുത്രഃ പ്രജായതേ.
പിതുര്ഗുണാനാം തനയേ ബീജാങ്കുരവദീക്ഷണാത്৷৷525৷৷

പ്രീതിമാത്രാത്കഥം പുത്ര ആത്മാ ഭവിതുമര്ഹതി.
അന്യത്രാപീക്ഷ്യതേ പ്രീതിഃ ക്ഷേത്രപാത്രധനാദിഷു৷৷527৷৷

തം വിക്രീണാതി ദേഹാര്ഥം പ്രതികൂലം നിഹന്തി ച.
സ്മാദാത്മാ തു തനയോ ന ഭവേച്ച കദാചന৷৷529৷৷

ആഭാസമാത്രാസ്താഃ സര്വാ യുക്തയോപ്യുക്തയോപി ച.
പുത്രസ്യ പിതൃവദ്ഗേഹേ സര്വകാര്യേഷു വസ്തുഷു৷৷531৷৷

ഔപചാരികമാത്മത്വം പുത്രേ തസ്മാന്ന മുഖ്യതഃ.
അഹംപദപ്രത്യയാര്ഥോ ദേഹ ഏവ ന ചേതരഃ৷৷533৷৷

പുരുഷത്വം വദത്യസ്യ സ്വാത്മാ ഹി പുരുഷസ്തതഃ.
ആത്മായം ദേഹ ഏവേതി ചാര്വാകേണ വിനിശ്ചിതമ്৷৷535৷৷

ഇന്ദ്രിയൈശ്ചാല്യമാനോയം ചേഷ്ടതേ ന സ്വതഃ ക്വചിത്.
ആശ്രയശ്ചക്ഷുരാദീനാം ഗൃഹവദ്ഗഹമേധിനാമ്৷৷537৷৷

ബധിരോഹം ച കാണോഹം മൂക ഇത്യനുഭൂതിതഃ.
ഇന്ദ്രിയാണി ഭവന്ത്യാത്മാ യേഷാമസ്ത്യര്ഥവേദനമ്৷৷539৷৷

യതസ്തസ്മാദിന്ദ്രിയാണാം യുക്തമാത്മത്വമിത്യമുമ്.
നിശ്ചയം ദൂഷയത്യന്യോസഹമാനഃ പൃഥഗ്ജനഃ৷৷541৷৷

ശ്രുത്യാധിദേവതാമേവേന്ദ്രിയേഷൂപചര്യതേ.
ന തു സാക്ഷാദിന്ദ്രിയാണാം ചേതനത്വമുദീര്യതേ৷৷543৷৷

ഇന്ദ്രിയാണാം ചേഷ്ടയിതാ പ്രാണോയം പഞ്ചവൃത്തികഃ.

സര്വാവസ്ഥാസ്വവസ്ഥാവാന്സോയമാത്മത്വമര്ഹതി.
അഹം ക്ഷുധാവാംസ്തൃഷ്ണാവാനിത്യാദ്യനുഭവാദപി৷৷545৷৷

ഇതി നിശ്ചയമേതസ്യ ദൂഷയത്യപരോ ജഡഃ.
ഭവത്യാത്മാ കഥം പ്രാണോ വായുരേവൈഷ ആന്തരഃ৷৷547৷৷

ജഡസ്വഭാവശ്ചപലഃ കര്മയുക്തശ്ച സര്വദാ.
പ്രാണസ്യ ഭാനം മനസി സ്ഥിതേ സുപ്തേ ന ദൃശ്യതേ৷৷549৷৷

സംകല്പവാനഹം ചിന്താവാനഹം ച വികല്പവാന്.
ഇത്യാദ്യനുഭവാദന്യോന്തര ആത്മാ മനോമയഃ৷৷551৷৷

കഥം മനസ ആത്മത്വം കരണസ്യ ദൃഗാദിവത്.
കര്തൃപ്രയോജ്യം കരണം ന സ്വയം തു പ്രവര്തതേ৷৷553৷৷

അഹം കര്താസ്മ്യഹം ഭോക്താ സുഖീത്യനുഭവാദപി.
ബുദ്ധിരാത്മാ ഭവത്യേവ ബുദ്ധിധര്മോ ഹ്യഹംകൃതിഃ৷৷555৷৷

വിജ്ഞാനം യജ്ഞം തനുതേ കര്മാണി തനുതേപി ച.

ഇത്യസ്യ കര്തൃതാ ശ്രുത്യാ മുഖതഃ പ്രതിപാദ്യതേ.
തസ്മാദ്യുക്താത്മതാ ബുദ്ധേരിതി ബൌദ്ധേന നിശ്ചിതമ്৷৷557৷৷

ബുദ്ധേരജ്ഞാനകാര്യത്വാദ്വിനാശിത്വാത്പ്രതിക്ഷണമ്.
ബുദ്ധ്യാദീനാം ച സര്വേഷാമജ്ഞാനേ ലയദര്ശനാത്৷৷559৷৷

വിജ്ഞാനമയാദന്യം ത്വാനന്ദമയം പരം തഥാത്മാനമ്.
അന്യോന്തര ആത്മാനന്ദമയ ഇതി വദതി വേദോപി৷৷561৷৷

ദുഃഖിനോപി സുഷുപ്തൌ ത്വാനന്ദമയതാ തതഃ.
സുപ്തൌ കിംചിന്ന ജാനാമീത്യനുഭൂതിശ്ച ദൃശ്യതേ৷৷563৷৷

കഥമജ്ഞാനമേവാത്മാ ജ്ഞാനം ചാപ്യുപലഭ്യതേ.

ജ്ഞാനാഭാവേ കഥം വിദ്യുരജ്ഞോഹമിതി ചാജ്ഞതാമ്.
അസ്വാപ്സം സുഖമേവാഹം ന ജാനാമ്യത്ര കിംചന৷৷565৷৷

പ്രബ്രവീത്യുഭയാത്മത്വമാത്മനഃ സ്വയമേവ സാ.
ആത്മാതശ്ചിജ്ജഡതനുഃ ഖദ്യോത ഇവ സംമതഃ৷৷567৷৷

ജ്ഞാനാജ്ഞാനമയസ്ത്വാത്മാ കഥം ഭവിതുമര്ഹതി.
പരസ്പരവിരുദ്ധത്വാത്തേജസ്തിമിരവത്തയോഃ৷৷569৷৷

അജ്ഞാനമപി വിജ്ഞാനം ബുദ്ധിര്വാപി ച തദ്ഗുണാഃ.
സുഷുപ്തൌ നോപലഭ്യന്തേ യത്കിംചിദപി വാപരമ്৷৷571৷৷

സുപ്തോത്ഥിതജനൈഃ സര്വൈഃ ശൂന്യമേവാനുസ്മര്യതേ.
യത്തതഃ ശൂന്യമേവാത്മാ ന ജ്ഞാനാജ്ഞാനലക്ഷണഃ৷৷573৷৷

അസന്നേവ ഘടഃ പൂര്വം ജായമാനഃ പ്രദൃശ്യതേ.
ന ഹി കുമ്ഭഃ പുരൈവാന്തഃ സ്ഥിത്വോദേതി ബഹിര്മുഖഃ৷৷575৷৷

ഇത്യേവം പണ്ഡിതംമന്യൈഃ പരസ്പരവിരോധിഭിഃ.
തത്തന്മതാനുരൂപാല്പശ്രുതിയുക്ത്യനുഭൂതിഭിഃ৷৷577৷৷

യതസ്തസ്മാത്തു പുത്രാദേഃ ശൂന്യാന്തസ്യ വിശേഷതഃ.
സുസാധിതമനാത്മത്വം ശ്രുതിയുക്ത്യനുഭൂതിഭിഃ৷৷579৷৷

ശിഷ്യഃ --
സുഷുപ്തികാലേ സകലേ വിലീനേ

ശൂന്യം വിനാ നാന്യദിഹോപലഭ്യതേ.

ശൂന്യം ത്വനാത്മാ ന തതഃ പരഃ കോ-
പ്യാത്മാഭിധാനസ്ത്വനുഭൂയതേര്ഥഃ৷৷581৷৷

ഏതത്സംശയജാതം മേ ഹൃദയഗ്രന്ഥിലക്ഷണമ്.
ഛിന്ധി യുക്തിമഹാഖങ്ഗധാരയാ കൃപയാ ഗുരോ৷৷583৷৷

ശ്രൃണു വക്ഷ്യാമി സകലം യദ്യത്പൃഷ്ടം ത്വയാധുനാ.
രഹസ്യം പരമം സൂക്ഷ്മം ജ്ഞാതവ്യം ച മുമുക്ഷുഭിഃ৷৷585৷৷

തിഷ്ഠത്യേവ സ്വരൂപേണ ന തു ശൂന്യായതേ ജഗത്.

ക്വചിദങ്കുരരൂപേണ ക്വചിദ്ബീജാത്മനാ വടഃ.
കാര്യകാരണരൂപേണ യഥാ തിഷ്ഠത്യദസ്തഥാ৷৷587৷৷

ഇമമര്ഥമവിജ്ഞായ നിര്ണീതം ശ്രുതിയുക്തിഭിഃ.
ജഗതോ ദര്ശനം ശൂന്യമിതി പ്രാഹുരതദ്വിദഃ৷৷589৷৷

പ്രഭവതി ന ഹി കുമ്ഭോവിദ്യമാനോ മൃദശ്ചേ-

ത്പ്രഭവതു സികതായാ വാഥവാ വാരിണോ വാ.

ന ഹി ഭവതി ച താഭ്യാം സര്വഥാ ക്വാപി തസ്മാ-
ദ്യത ഉദയതി യോര്ഥോസ്ത്യത്ര തസ്യ സ്വഭാവഃ৷৷591৷৷

കഥമസതഃ സജ്ജായേതേതി ശ്രത്യാ നിഷിധ്യതേ തസ്മാത്.
അസതഃ സജ്ജനനം നോ ഘടതേ മിഥ്യൈവ ശൂന്യശബ്ദാര്ഥഃ৷৷593৷৷

സുഷുപ്തൌ ശൂന്യമേവേതി കേന പുംസാ തവേരിതമ്.
ഹേതുനാനുമിതം കേന കഥം ജ്ഞാതം ത്വയോച്യതാമ്৷৷595৷৷

സ്വേനാനുഭൂതം സ്വയമേവ വക്തി

സ്വസുപ്തികാലേ സ്ഥിതശൂന്യഭാവമ്.

തത്ര സ്വസത്താമനവേക്ഷ്യ മൂഢഃ
സ്വസ്യാപി ശൂന്യത്വമയം ബ്രവീതി৷৷597৷৷

യസ്യേദം സകലം വിഭാതി മഹസാ തസ്യ സ്വയംജ്യോതിഷഃ

സൂര്യസ്യേവ കിമസ്തി ഭാസകമിഹ പ്രജ്ഞാദി സര്വം ജഡമ്.

ന ഹ്യര്കസ്യ വിഭാസകം ക്ഷിതിതലേ ദൃഷ്ടം തഥൈവാത്മനോ
നാന്യഃ കോപ്യനുഭാസകോനുഭവിതാ നാതഃ പരഃ കശ്ചന৷৷599৷৷

സര്വസ്യ ദാഹകോ വഹ്നിര്വഹ്നേര്നാന്യോസ്തി ദാഹകഃ.
യഥാ തഥാത്മനോ ജ്ഞാതുര്ജ്ഞാതാ കോപി ന ദൃശ്യതേ৷৷601৷৷

ബുദ്ധ്യാദിവേദ്യവിലയാദയമേക ഏവ

സുപ്തൌ ന പശ്യതി ശ്രൃണോതി ന വേത്തി കിംചിത്.

സൌഷുപ്തികസ്യ തമസഃ സ്വയമേവ സാക്ഷീ
ഭൂത്വാത്ര തിഷ്ഠതി സുഖേന ച നിര്വികല്പഃ৷৷603৷৷

പ്രത്യഭിജ്ഞായമാനത്വാല്ലിങ്ഗമാത്രാനുമാപകമ്.
സ്മര്യമാണസ്യ സദ്ഭാവഃ സുഖമസ്വാപ്സമിത്യയമ്৷৷605৷৷

യത്രാത്മനോകാമയിതൃത്വബുദ്ധിഃ

സ്വപ്നാനപേക്ഷാപി ച തത്സുഷുപ്തമ്.

ഇത്യാത്മസദ്ഭാവ ഉദീര്യതേത്ര
ശ്രുത്യാപി തസ്മാച്ഛ്രുതിരത്ര മാനമ്৷৷607৷৷

ഏതൈഃ പ്രമാണൈരസ്തീതി ജ്ഞാതഃ സാക്ഷിതയാ ബുധൈഃ.
ആത്മായം കേവലഃ ശുദ്ധഃ സച്ചിദാനന്ദലക്ഷണഃ৷৷609৷৷

ശുദ്ധചൈതന്യരൂപത്വം ചിത്ത്വം ജ്ഞാനസ്വരൂപതഃ.
അഖണ്ഡസുഖരൂപത്വാദാനന്ദത്വമിതീര്യതേ৷৷611৷৷

സര്വദാപ്യാസമിത്യേവാഭിന്നപ്രത്യയ ഈക്ഷ്യതേ.
കദാപി നാസമിത്യസ്മാദാത്മനോ നിത്യതാ മതാ৷৷613৷৷

പ്രതിപദമഹമാദയോ വിഭിന്നാഃ

ക്ഷണപരിണാമിതയാ വികാരിണസ്തേ.

ന പരിണതിരമുഷ്യ നിഷ്കലത്വാ-
ദയമവികാര്യത ഏവ നിത്യ ആത്മാ৷৷615৷৷

ശ്രുത്യുക്താഃ ഷോഡശകലാശ്ചിദാഭാസസ്യ നാത്മനഃ.
നിഷ്കലത്വാന്നാസ്യ ലയസ്തസ്മാന്നിത്യത്വമാത്മനഃ৷৷617৷৷

കുഡ്യാദേസ്തു ജഡസ്യ നൈവ ഘടതേ ഭാനം സ്വതഃ സര്വദാ

സൂര്യാദിപ്രഭയാ വിനാ ക്വചിദപി പ്രത്യക്ഷമേതത്തഥാ.

ബുദ്ധ്യാദേരപി ന സ്വതോസ്ത്യണുരപി സ്ഫൂര്തിര്വിനൈവാത്മനാ
സോയം കേവലചിന്മയശ്രുതിമതോ ഭാനുര്യഥാ രുങ്മയഃ৷৷619৷৷

അന്യപ്രകാശം ന കിമപ്യപേക്ഷ്യ

യതോയമാഭാതി നിജാത്മനൈവ.

തതഃ സ്വയംജ്യോതിരയം ചിദാത്മാ
ന ഹ്യാത്മഭാനേ പരദീപ്ത്യപേക്ഷാ৷৷621৷৷

ആത്മനഃ സുഖരൂപത്വാദാനന്ദത്വം സ്വലക്ഷണമ്.
പരപ്രേമാസ്പദത്വേന സുഖരൂപത്വമാത്മനഃ৷৷623৷৷

ക്ഷീണേന്ദ്രിയസ്യ ജീര്ണസ്യ സംപ്രാപ്തോത്ക്രമണസ്യ വാ.
അസ്തി ജീവിതുമേവാശാ സ്വാത്മാ പ്രിയതമോ യതഃ৷৷625৷৷

ഏഷ ഏവ പ്രിയതമഃ പുത്രാദപി ധനാദപി.
അന്യസ്മാദപി സര്വസ്മാദാത്മായം പരമാന്തരഃ৷৷627৷৷

ആത്മാ ഖലു പ്രിയതമോസുഭൃതാം യദര്ഥാ

ഭാര്യാത്മജാപ്തഗൃഹവിത്തമുഖാഃ പദാര്ഥാഃ.

വാണിജ്യകര്ഷണഗവാവനരാജസേവാ-
ഭൈഷജ്യകപ്രഭൃതയോ വിവിധാഃ ക്രിയാശ്ച৷৷629৷৷

തസ്മാദാത്മാ കേവലാനന്ദരൂപോ

യഃ സര്വസ്മാദ്വസ്തുനഃ പ്രേഷ്ഠ ഉക്തഃ.

യോ വാ അസ്മാന്മന്യതേന്യം പ്രിയം യം
സോയം തസ്മാച്ഛോകമേവാനുഭുങ്ക്തേ৷৷631৷৷

ആത്മാന്യഃ സുഖമന്യച്ച നാത്മനഃ സുഖരൂപതാ.
ആത്മനഃ സുഖമാശാസ്യം യതതേ സകലോ ജനഃ৷৷633৷৷

ശ്രീഗുരുഃ --
ആനന്ദരൂപമാത്മാനമജ്ഞാത്വൈവ പൃഥഗ്ജനഃ.
ബഹിഃസുഖായ യതതേ ന തു കശ്ചിദ്വിദന്ബുധഃ৷৷635৷৷

സ്ഥൂലം ച സൂക്ഷ്മം ച വപുഃ സ്വഭാവതോ

ദുഃഖാത്മകം സ്വാത്മതയാ ഗൃഹീത്വാ.

വിസ്മൃത്യ ച സ്വം സുഖരൂപമാത്മനഃ
ദുഃഖപ്രദേഭ്യഃ സുഖമജ്ഞ ഇച്ഛതി৷৷637৷৷

ആത്മാന്യഃ സുഖമന്യച്ചേത്യേവം നിശ്ചിത്യ പാമരഃ.
ബഹിഃസുഖായ യതതേ സത്യമേവ ന സംശയഃ৷৷639৷৷

സ വസ്തുധര്മോ നോ യസ്മാന്മനസ്യേവോപലഭ്യതേ.
വസ്തുധര്മസ്യ മനസി കഥം സ്യാദുപലമ്ഭനമ്৷৷641৷৷

നാപ്യേഷ ധര്മോ മനസോസത്യര്ഥേ തദദര്ശനാത്.
അസതി വ്യഞ്ജകേ വ്യങ്ഗ്യം നോദേതീതി ന മന്യതാമ്৷৷643৷৷

ദുരദൃഷ്ടാദികം നാത്ര പ്രതിബന്ധഃ പ്രകല്പ്യതാമ്.
പ്രിയസ്യ വസ്തുനോ ലാഭേ ദുരദൃഷ്ടം ന സിധ്യതി৷৷645৷৷

സത്ത്വപ്രധാനേ ചിത്തേസ്മിംസ്ത്വാത്മൈവ പ്രതിബിമ്ബതി.
ആനന്ദലക്ഷണഃ സ്വച്ഛേ പയസീവ സുധാകരഃ৷৷647৷৷

സാര്വഭൌമാദിബ്രഹ്മാന്തം ശ്രുത്യാ യഃ പ്രതിപാദിതഃ.
സ ക്ഷയിഷ്ണുഃ സാതിശയഃ പ്രക്ഷീണേ കാരണേ ലയമ്৷৷649৷৷

ദുഃഖം ച ഭോഗകാലേപി തേഷാമന്തേ മഹത്തരമ്.
സുഖം വിഷയസംപൃക്തം വിഷയസംപൃക്തഭക്തവത്৷৷651৷৷

ഭോഗകാലേ ഭവേന്നൃാം ബ്രഹ്മാദിപദഭാജിനാമ്.
രാജസ്ഥാനപ്രവിഷ്ടാനാം താരതമ്യം മതം യഥാ৷৷653৷৷

യോ ബിമ്ബഭൂത ആനന്ദഃ സ ആത്മാനന്ദലക്ഷണഃ.
ശാശ്വതോ നിര്ദ്വയഃ പൂര്ണോ നിത്യ ഏകോപി നിര്ഭയഃ৷৷655৷৷

യത്തതോ ബിമ്ബ ആനന്ദഃ പ്രതിബിമ്ബേന ലക്ഷ്യതേ.
യുക്ത്യൈവ പണ്ഡിതജനൈര്ന കദാപ്യനുഭൂയതേ৷৷657৷৷

സ്ഥൂലസ്യാപി ച സൂക്ഷ്മസ്യ ദുഃഖരൂപസ്യ വര്ഷ്മണഃ.
ലയേ സുഷുപ്തൌ സ്ഫുരതി പ്രത്യഗാനന്ദലക്ഷണഃ৷৷659৷৷

പ്രത്യഭിജ്ഞായതേ സര്വൈരേഷ സുപ്തോത്ഥിതൈര്ജനൈഃ.
സുഖമാത്രതയാ നാത്ര സംശയം കര്തുമര്ഹസി৷৷661৷৷

ദുഃഖാഭാവഃ സുഖമിതി യദുക്തം പൂര്വവാദിനാ.
അനാഘ്രാതോപനിഷദാ തദസാരം മൃഷാ വചഃ৷৷663৷৷

സദയം ഹ്യേഷ ഏവേതി പ്രസ്തുത്യ വദതി ശ്രുതിഃ.
സദ്ധനോയം ചിദ്ധനോയമാനന്ദഘന ഇത്യപി৷৷665৷৷

അപരോക്ഷതയൈവാത്മാ സമാധാവനുഭൂയതേ.
കേവലാനന്ദമാത്രത്വേനൈവമത്ര ന സംശയഃ৷৷667৷৷

ആസ്വാദ്യതേ യോ ഭക്ഷ്യേഷു സുഖകൃന്മധുരോ രസഃ.
സ ഗുഡസ്യൈവ നോ തേഷാം മാധുര്യം വിദ്യതേ ക്വചിത്৷৷669৷৷

യസ്യ കസ്യാപി യോഗേന യത്ര കുത്രാപി ദൃശ്യതേ.
ആനന്ദഃ സ പരസ്യൈവ ബ്രഹ്മണഃ സ്ഫൂര്തിലക്ഷണഃ৷৷671৷৷

സത്ത്വം ചിത്ത്വം തഥാനന്ദസ്വരൂപം പരമാത്മനഃ.
നിര്ഗുണസ്യ ഗുണായോഗാദ്ഗുണാസ്തു ന ഭവന്തി തേ৷৷673৷৷

വസ്ത്വന്തരസ്യാഭാവേന ന വ്യാവൃത്ത്യഃ കദാചന.
കേവലോ നിര്ഗുണശ്ചേതി നിര്ഗുണത്വം നിരുച്യതേ৷৷675৷৷

സത്ത്വചിത്ത്വാനന്ദതാഹി സ്വരൂപമിതി നിശ്ചിതമ്.
അത ഏവ സജാതീയവിജാതീയാദിലക്ഷണഃ৷৷677৷৷

നേഷ്യതേ തത്പ്രകാരം തേ വക്ഷ്യാമി ശ്രൃണു സാദരമ്.
അഹേര്ഗുണവിവര്തസ്യ ഗുണമാത്രസ്യ വസ്തുതഃ৷৷679৷৷

വ്യുത്ക്രമേണ തദുത്പത്തേര്ദ്രഷ്ടവ്യം സൂക്ഷ്മബുദ്ധിഭിഃ.
പ്രതീതസ്യാസ്യ ജഗതഃ സന്മാത്രത്വം സുയുക്തിഭിഃ৷৷681৷৷

യത്കാര്യരൂപേണ യദീക്ഷ്യതേ ത-

ത്തന്മാത്രമേവാത്ര വിചാര്യമാണേ.

മൃത്കാര്യഭൂതം കലശാദി സമ്യ-
ഗ്വിചാരിതം സന്ന മൃദോ വിഭിദ്യതേ৷৷683৷৷

സ്വരൂപതസ്തത്കലശാദിനാമ്നാ

മൃദേവ മൂഢൈരഭിധീയതേ തതഃ.

നാമ്നോ ഹി ഭേദോ ന തു വസ്തുഭേദഃ
പ്രദൃശ്യതേ തത്ര വിചാര്യമാണേ৷৷685৷৷

തച്ചാപി പഞ്ചീകൃതഭൂതജാതം

ശബ്ദാദിഭിഃ സ്വസ്വഗുണൈശ്ച സാര്ധമ്.

വപൂംഷി സൂക്ഷ്മാണി ച സര്വമേത-
ദ്ഭവത്യപഞ്ചീകൃതഭൂതമാത്രമ്৷৷687৷৷

ആധാരഭൂതം യദഖണ്ഡമാദ്യം

ശുദ്ധം പരം ബ്രഹ്മ സദൈകരൂപമ്.

സന്മാത്രമേവാസ്ത്യഥ നോ വികല്പഃ
സതഃ പരം കേവലമേവം വസ്തു৷৷689৷৷

രജ്ജോഃ സ്വരൂപാധിഗമേ ന സര്പധീ

രജ്ജ്വാം വിലീനാ തു യഥാ തഥൈവ.

ബ്രഹ്മാവഗത്യാ തു ജഗത്പ്രതീതി-
സ്തത്രൈവ ലീനാ തു സഹ ഭ്രമേണ৷৷691৷৷

യദാസ്ത്യുപാധിസ്തദഭിന്ന ആത്മാ

തദാ സജാതീയ ഇവാവഭാതി.

സ്വപ്നാര്ഥതസ്തസ്യ മൃഷാത്മകത്വാ-

ത്തദപ്രതീതൌ സ്വയമേഷ ആത്മാ.

ബ്രഹ്മൈക്യതാമേതി പൃഥങ് ന ഭാതി
തതഃ സജാതീയകൃതോ ന ഭേദഃ৷৷693৷৷

പൂര്ണ ഏവ സദാകാശോ ഘടേ സത്യപ്യസത്യപി.
നിത്യപൂര്ണസ്യ നഭസോ വിച്ഛേദഃ കേന സിധ്യതി৷৷695৷৷

തഥൈവ പരമം ബ്രഹ്മ മഹതാം ച മഹത്തമമ്.
പരിച്ഛിന്നമിവാഭാതി ഭ്രാന്ത്യാ കല്പിതവസ്തുനാ৷৷697৷৷

ബ്രഹ്മാത്മനോസ്തത്ത്വമസീത്യദ്വയത്വോപപത്തയേ.

പ്രത്യക്ഷാദിവിരോധേന വാച്യയോര്നോപയുജ്യതേ.
തത്ത്വംപദാര്ഥയോരൈക്യം ലക്ഷ്യയോരേവ സിധ്യതി৷৷699৷৷

വാച്യൈകത്വവിവക്ഷായാം വിരോധഃ കഃ പ്രതീയതേ.
ലക്ഷ്യാര്ഥയോരഭിന്നത്വേ സ കഥം വിനിവര്തതേ৷৷701৷৷

ശ്രീഗുരുഃ --
ശ്രൃണുഷ്വാവഹിതോ വിദ്വന് അദ്യ തേ ഫലിതം തപഃ.
വാക്യാര്ഥശ്രുതിമാത്രേണ സമ്യഗ്ജ്ഞാനം ഭവിഷ്യതി৷৷703৷৷

അവസ്ഥാ സച്ചിദാനന്ദാഖണ്ഡൈകരസരൂപിണീ.
മോക്ഷഃ സിധ്യതി വാക്യാര്ഥാപരോക്ഷജ്ഞാനതഃ സതാമ്৷৷705৷৷

അര്ഥാ ബഹുവിധാഃ പ്രോക്താ വാക്യാനാം പണ്ഡിതോത്തമൈഃ.
വാച്യലക്ഷ്യാദിഭേദേന പ്രസ്തുതം ശ്രൂയതാം ത്വയാ৷৷707৷৷

ശാസ്ത്രാര്ഥകോവിദൈരര്ഥോ വാച്യോ ലക്ഷ്യ ഇതി ദ്വിധാ.
വാച്യാര്ഥം തേ പ്രവക്ഷ്യാമി പണ്ഡിതൈര്യ ഉദീരിതഃ৷৷709৷৷

ചൈതന്യം തദവച്ഛിന്നം സത്യജ്ഞാനാദിലക്ഷണമ്.
സര്വജ്ഞത്വേശ്വരത്വാന്തര്യാമിത്വാദിഗുണൈര്യുതമ്৷৷711৷৷

അവ്യക്തമപരം ബ്രഹ്മ വാച്യാര്ഥ ഇതി കഥ്യതേ.
നീലമുത്പലമിത്യത്ര യഥാ വാക്യാര്ഥസംഗതിഃ৷৷713৷৷

ശൌക്ല്യാദ്വ്യാവര്തതേ നീലേനോത്പലം തു വിശേഷിതമ്.
ഇത്ഥമന്യോന്യഭേദസ്യ വ്യാവര്തകതയാ തയോഃ৷৷715৷৷

അതഃ സംഗച്ഛതേ സമ്യഗ്വാക്യാര്ഥോ ബാധവര്ജിതഃ.
ഏവം തത്ത്വമസീത്യത്ര വാക്യാര്ഥോ ന സമഞ്ജസഃ৷৷717৷৷

തഥൈവാന്യോന്യഭേദസ്യ വ്യാവര്തകതയാ തയോഃ.
വിശേഷണവിശേഷ്യസ്യ സംസര്ഗസ്യേതരസ്യ വാ৷৷719৷৷

സര്വേശത്വസ്വതന്ത്രത്വസര്വജ്ഞത്വാദിഭിര്ഗുണൈഃ.
സര്വോത്തമഃ സത്യകാമഃ സത്യസംകല്പ ഈശ്വരഃ৷৷721৷৷

കഥമേകത്വമനയോര്ഘടതേ വിപരീതയോഃ.
പ്രത്യക്ഷേണ വിരോധോയമുഭയോരുപലഭ്യതേ৷৷723৷৷

പ്രത്യക്ഷാദിവിരോധഃ സ്യാദിത്യൈക്യേ തയോഃ പരിത്യക്തേ.
ശ്രുതിവചനവിരോധോ ഭവതി മഹാന്സ്മൃതിവചനവിരോധശ്ച৷৷725৷৷

വാക്യാര്ഥത്വേ വിശിഷ്ടസ്യ സംസര്ഗസ്യ ച വാ പുനഃ.
അയഥാര്ഥതയാ സോയം വാക്യാര്ഥോ ന മതഃ ശ്രുതേഃ৷৷727৷৷

ദര്ശയിത്വാ സുഷുപ്തൌ തദ്ബ്രഹ്മാഭിന്നത്വമാത്മനഃ.
ഉപപാദ്യ സദൈകത്വം പ്രദര്ശയിതുമിച്ഛയാ৷৷729৷৷

സതി പ്രപഞ്ചേ ജീവേ വാദ്വൈതത്വം ബ്രഹ്മണഃ കുതഃ.
അതസ്തയോരഖണ്ഡത്വമേകത്വം ശ്രുതിസംമതമ്৷৷731৷৷

ലക്ഷണാ ഹ്യുപഗന്തവ്യാ തതോ വാക്യാര്ഥസിദ്ധയേ.
വാച്യാര്ഥാനുപപത്ത്യൈവ ലക്ഷണാഭ്യുപഗമ്യതേ৷৷733৷৷

ന സാ തത്ത്വമസീത്യത്ര വാക്യ ഏഷാ പ്രവര്തതേ.
ഗങ്ഗായാ അപി ഘോഷസ്യാധാരാധേയത്വലക്ഷണമ്৷৷735৷৷

തഥാ തത്ത്വമസീത്യത്ര ചൈതന്യൈകത്വലക്ഷണേ.
വിവക്ഷിതേ തു വാക്യാര്ഥേപരോക്ഷത്വാദിലക്ഷണഃ৷৷737৷৷

വാച്യാര്ഥസ്യ തു സര്വസ്യ ത്യാഗേ ന ഫലമീക്ഷ്യതേ.
നാലികേരഫലസ്യേവ കഠിനത്വധിയാ നൃണാമ്৷৷739৷৷

തദര്ഥം വാ ത്വമര്ഥം വാ യദി ലക്ഷയതി സ്വയമ്.
തദാ ജഹല്ലക്ഷണായാഃ പ്രവൃത്തിരുപപദ്യതേ৷৷741৷৷

തദര്ഥേ ച കഥം തത്ര സംപ്രവര്തേത ലക്ഷണാ.
അത്ര ശോണോ ധാവതീതി വാക്യവന്ന പ്രവര്തതേ৷৷743৷৷

അതസ്തമപരിത്യജ്യ തദ്ഗുണാശ്രയലക്ഷണഃ.
ലക്ഷ്യാദിര്ലക്ഷ്യതേ തത്ര ലക്ഷണാസൌ പ്രവര്തതേ৷৷745৷৷

ഏകത്വരൂപവാക്യാര്ഥോ വിരുദ്ധാംശാവിവര്ജനാത്.
ന സിധ്യതി യതസ്തസ്മാന്നാജഹല്ലക്ഷണാ മതാ৷৷747৷৷

തദര്ഥം വാ ത്വമര്ഥം വാ സമ്യഗ്ലക്ഷയതഃ സ്വയമ്.
ഭാഗലക്ഷണയാ സാധ്യം കിമസ്തീതി ന ശങ്ക്യതാമ്৷৷749৷৷

പദാന്തരേണ സിദ്ധായാം പദാര്ഥപ്രമിതൌ സ്വതഃ.
തദര്ഥപ്രത്യയാപേക്ഷാ പുനര്ലക്ഷണയാ കുതഃ৷৷751৷৷

ഭാഗം വിരുദ്ധം സംത്യജ്യാവിരോധോ ലക്ഷ്യതേ യദാ.
സാ ഭാഗലക്ഷണേത്യാഹുര്ലക്ഷണജ്ഞാ വിചക്ഷണാഃ৷৷753৷৷

ദേശകാലാദിവൈശിഷ്ട്യം വിരുദ്ധാംശം നിരസ്യ ച.
അവിരുദ്ധം ദേവദത്തദേഹമാത്രം സ്വലക്ഷണമ്৷৷755৷৷

പരോക്ഷത്വാപരോക്ഷത്വാദിവിശിഷ്ടചിതോര്ദ്വയോഃ.
ഏകത്വരൂപവാക്യാര്ഥവിരുദ്ധാംശമുപസ്ഥിതമ്৷৷757৷৷

പരിത്യജ്യ വിരുദ്ധാംശം ശുദ്ധചൈതന്യലക്ഷണമ്.
വസ്തു കേവലസന്മാത്രം നിര്വികല്പം നിരഞ്ജനമ്৷৷759৷৷

നിര്വിശേഷം നിരാഭാസമതാദൃശമനീദൃശമ്.

അനിര്ദേശ്യമനാദ്യന്തമനന്തം ശാന്തമച്യുതമ്.
അപ്രതര്ക്യമവിജ്ഞേയം നിര്ഗുണം ബ്രഹ്മ ശിഷ്യതേ৷৷761৷৷

തയോരുപാധിശ്ച വിശിഷ്ടതാ ച

തദ്ധര്മഭാക്ത്വം ച വിലക്ഷണത്വമ്.

ഭ്രാന്ത്യാ കൃതം സര്വമിദം മൃഷൈവ
സ്വപ്നാര്ഥവജ്ജാഗ്രതി നൈവ സത്യമ്৷৷763৷৷

ന സ്വപ്നജാഗരണയോരുഭയോര്വിശേഷഃ

സംദൃശ്യതേ ക്വചിദപി ഭ്രമജൈര്വികല്പൈഃ.

യദ്ദൃഷ്ടദര്ശനമുഖൈരത ഏവ മിഥ്യാ
സ്വപ്നോ യഥാ നനു തഥൈവ ഹി ജാഗരോപി৷৷765৷৷

അഭാവ ഉഭയോഃ സുപ്തൌ സര്വൈരപ്യനുഭൂയതേ.
ന കശ്ചിദനയോര്ഭേദസ്തസ്മാന്മിഥ്യാത്വമര്ഹതഃ৷৷767৷৷

യത്ര നാന്യത്പശ്യതീതി ശ്രുതിര്ദ്വൈതം നിഷേധതി.
കല്പിതസ്യ ഭ്രമാദ്ഭൂമ്നി മിഥ്യാത്വാവഗമായ തത്৷৷769৷৷

നൈവാസ്തി കാചന ഭിദാ ന ഗുണപ്രതീതി-

ര്നോ വാക്പ്രവൃത്തിരപി വാ ന മനഃപ്രവൃത്തിഃ.

യത്കേവലം പരമശാന്തമനന്തമാദ്യ-
മാനന്ദമാത്രമവഭാതി സദദ്വിതീയമ്৷৷771৷৷

ന ഹി ത്വം ദേഹോസാവസുരപി ച വാപ്യക്ഷനികരോ

മനോ വാ ബുദ്ധിര്വാ ക്വചിദപി തഥാഹംകൃതിരപി.

ന ചൈഷാം സംഘാതസ്ത്വമു ഭവതി വിദ്വന് ശ്രൃണു പരം
യദേതേഷാം സാക്ഷീ സ്ഫുരണമമലം തത്ത്വമസി ഹി৷৷773৷৷

യ ഏഷ ദേഹോ ജനിതഃ സ ഏവ

സമേധതേ നശ്യതി കര്മയോഗാത്.

ത്വമേതദീയാസ്വഖിലാസ്വവവസ്ഥാ-
സ്വവസ്ഥിതഃ സാക്ഷ്യസി ബോധമാത്രഃ৷৷775৷৷

സ്വാത്മന്യനസ്തമയസംവിദി കല്പിതസ്യ

വ്യോമാദിസര്വജഗതഃ പ്രദദാതി സത്താമ്.

സ്ഫൂര്തിം സ്വകീയമഹസാ വിതനോതി സാക്ഷാ-
ദ്യദ്ബ്രഹ്മ തത്ത്വമസി കേവലബോധമാത്രമ്৷৷777৷৷

അന്തര്ബഹിഃ സ്വയമഖണ്ഡിതമേകരൂപ-

മാരോപിതാര്ഥവദുദഞ്ചതി മൂഢബുദ്ധേഃ.

മൃത്സ്നാദിവദ്വിഗതവിക്രിയമാത്മവേദ്യം
യദ്ബ്രഹ്മ തത്ത്വമസി കേവലബോധമാത്രമ്৷৷779৷৷

ശരീരതദ്യോഗതദീയധര്മാ-

ദ്യാരോപണം ഭ്രാന്തിവശാത്ത്വയീദമ്.

ന വസ്തുതഃ കിംചിദതസ്ത്വജസ്ത്വം
മൃത്യോര്ഭയം ക്വാസ്തി തവാസി പൂര്ണഃ৷৷781৷৷

പശ്യതസ്ത്വഹമേവേദം സര്വമിത്യാത്മനാഖിലമ്.
ഭയം സ്യാദ്വിദുഷഃ കസ്മാത്സ്വസ്മാന്ന ഭയമിഷ്യതേ৷৷783৷৷

ജ്ഞാതൃജ്ഞാനജ്ഞേയവിഹീനം ജ്ഞാതുരഭിന്നം ജ്ഞാനമഖണ്ഡമ്.
ജ്ഞേയാജ്ഞേയത്വാദിവിമുക്തം ശുദ്ധം ബുദ്ധം തത്ത്വമസി ത്വമ്৷৷785৷৷

സര്വാകാരം സര്വമസര്വം സര്വനിഷേധാവധിഭൂതം യത്.
സത്യം ശാശ്വതമേകമനന്തം ശുദ്ധം ബുദ്ധം തത്ത്വമസി ത്വമ്৷৷787৷৷

ത്വം പ്രത്യസ്താശേഷവിശേഷം വ്യോമേവാന്തര്ബഹിരപി പൂര്ണമ്.
ബ്രഹ്മാനന്ദം പരമദ്വൈതം ശുദ്ധം ബുദ്ധം തത്ത്വമസി ത്വമ്৷৷789৷৷

അഖണ്ഡാമേവൈതാം ഘടിതപരമാനന്ദലഹരീം

പരിധ്വസ്തദ്വൈതപ്രമിതിമമലാം വൃത്തിമനിശമ്.

അമുഞ്ചാനഃ സ്വാത്മന്യനുപമസുഖേ ബ്രഹ്മണി പരേ
രമസ്വ പ്രാരബ്ധം ക്ഷപയ സുഖവൃത്ത്യാ ത്വമനയാ৷৷791৷৷

ശിഷ്യഃ --
അഖണ്ഡാഖ്യാ വൃത്തിരേഷാ വാക്യാര്ഥശ്രുതിമാത്രതഃ.
ശ്രോതുഃ സംജായതേ കിം വാ ക്രിയാന്തരമപേക്ഷതേ৷৷793৷৷

ശ്രീഗുരുഃ --
മുഖ്യഗൌണാദിഭേദേന വിദ്യന്തേത്രാധികാരിണഃ.
തേഷാം പ്രജ്ഞാനുസാരേണാഖണ്ഡാ വൃത്തിരുദേഷ്യതേ৷৷795৷৷

അധ്യാരോപാപവാദക്രമമനുസരതാ ദേശികേനാത്ര വേത്ത്രാ

വാക്യാര്ഥേ ബോധ്യമാനേ സതി സപദി സതഃ ശുദ്ധബുദ്ധേരമുഷ്യ.

നിത്യാനന്ദാദ്വിതീയം നിരുപമമമലം യത്പരം തത്ത്വമേകം
തദ്ബ്രഹ്മൈവാഹമസ്മീത്യുദയതി പരമാഖണ്ഡതാകാരവൃത്തിഃ৷৷797৷৷

ബാധതേ തദ്ഗതാജ്ഞാനം യദാവരണലക്ഷണമ്.
അഖണ്ഡാകാരയാ വൃത്ത്യാ ത്വജ്ഞാനേ ബാധിതേ സതി৷৷799৷৷

തസ്യ കാര്യതയാ ജീവവൃത്തിര്ഭവതി ബാധിതാ.
ഉപപ്രഭാ യഥാ സൂര്യം പ്രകാശയിതുമക്ഷമാ৷৷801৷৷

പ്രചണ്ഡാതപമധ്യസ്ഥദീപവന്നഷ്ടദീധിതിഃ.
തത്തേജസാഭിഭൂതം സല്ലീനോപാധിതയാ തതഃ৷৷803৷৷

മുഖമാത്രം ഭവേത്തദ്വദേതച്ചോപാധിസംക്ഷയാത്.
ഘടാജ്ഞാനേ യഥാ വൃത്ത്യാ വ്യാപ്തയാ ബാധിതേ സതി৷৷805৷৷

അത ഏവ മതം വൃത്തിവ്യാപ്യത്വം വസ്തുനഃ സതാമ്.
ന ഫലവ്യാപ്യതാ തേന ന വിരോധഃ പരസ്പരമ്৷৷807৷৷

സ്യാദഖണ്ഡാകാരവൃത്തിര്വിനാ തു മനനാദിനാ.
ശ്രവണാന്മനനാദ്ധ്യാനാത്താത്പര്യേണ നിരന്തരമ്৷৷809৷৷

ശ്രവണം മനനം ധ്യാനം സമ്യഗ്വസ്തൂപലബ്ധയേ.
സര്വവേദാന്തവാക്യാനാം ഷഡ്ഭിര്ലിങ്ഗൈഃ സദദ്വയേ৷৷811৷৷

വേദാന്തവാക്യാനുഗുണയുക്തിഭിസ്ത്വനുചിന്തനമ്.
മനനം തച്ഛ്രുതാര്ഥസ്യ സാക്ഷാത്കരണകാരണമ്৷৷813৷৷

തൈലധാരാവദച്ഛിന്നവൃത്ത്യാ തദ്ധ്യാനമിഷ്യതേ.
താവത്കാലം പ്രയത്നേന കര്തവ്യം ശ്രവണം സദാ৷৷815৷৷

ആത്മയാഥാര്ഥ്യനിശ്ചിത്ത്യൈ കര്തവ്യം മനനം മുഹുഃ.

വിപരീതാത്മധീര്യാവന്ന വിനശ്യതി ചേതസി.
താവന്നിരന്തരം ധ്യാനം കര്തവ്യം മോക്ഷമിച്ഛതാ৷৷817৷৷

സവികല്പോ നിര്വികല്പ ഇതി ദ്വേധാ നിഗദ്യതേ.
സമാധിഃ സവികല്പസ്യ ലക്ഷണം വച്മി തച്ഛൃണു৷৷819৷৷

സദ്ഭിഃ സ ഏവ വിജ്ഞേയഃ സമാധിഃ സവികല്പകഃ.
മൃദ ഏവാവഭാനേപി മൃണ്മയദ്വിപഭാനവത്৷৷821৷৷

ജ്ഞാത്രാദിഭാവമുത്സൃജ്യ ജ്ഞേയമാത്രസ്ഥിതിര്ദൃഢാ.
മനസോ നിര്വികല്പഃ സ്യാത്സമാധിര്യോഗസംജ്ഞിതഃ৷৷823৷৷

യഥാ തഥൈവ സാ വൃത്തിര്ബ്രഹ്മമാത്രതയാ സ്ഥിതാ.
പൃഥങ് ന ഭാതി ബ്രഹ്മൈവാദ്വിതീയമവഭാസതേ৷৷825৷৷

സമാധിസുപ്ത്യോര്ജ്ഞാനം ചാജ്ഞാനം സുപ്ത്യാത്ര നേഷ്യതേ.
സവികല്പോ നിര്വികല്പഃ സമാധിര്ദ്വാവിമൌ ഹൃദി৷৷827৷৷

ജ്ഞാനസ്യാപ്രതിബദ്ധത്വം സദാനന്ദശ്ച സിധ്യതി.
ദൃശ്യാനുവിദ്ധഃ ശബ്ദാനുവിദ്ധശ്ചേതി ദ്വിധാ മതഃ৷৷829৷৷

സോയം ദൃശ്യാനുവിദ്ധഃ സ്യാത്സമാധിഃ സവികല്പകഃ.
അഹംമമേദമിത്യാദികാമക്രോധാദിവൃത്തയഃ৷৷831৷৷

സാക്ഷിണം സ്വം വിജാനീയാദ്യസ്താഃ പശ്യതി നിഷ്ക്രിയഃ.
കാമാദീനാമഹം സാക്ഷീ ദൃശ്യന്തേ തേ മയാ തതഃ৷৷833৷৷

നാഹം ദേഹോ നാപ്യസുര്നാക്ഷവര്ഗോ

നാഹംകാരോ നോ മനോ നാപി ബുദ്ധിഃ.

അന്തസ്തേഷാം ചാപി തദ്വിക്രിയാണാം
സാക്ഷീ നിത്യഃ പ്രത്യഗേവാഹമസ്മി৷৷835৷৷

നാഹം സ്ഥൂലോ നാപി സൂക്ഷ്മോ ന ദീര്ഘോ

നാഹം ബാലോ നോ യുവാ നാപി വൃദ്ധഃ.

നാഹം കാണോ നാപി മൂകോ ന ഷണ്ഡഃ
സാക്ഷീ നിത്യഃ പ്രത്യഗേവാഹമസ്മി৷৷837৷৷

നാഹം യോഗീ നോ വിയോഗീ ന രാഗീ

നാഹം ക്രോധീ നൈവ കാമീ ന ലോഭീ.

നാഹം ബദ്ധോ നാപി യുക്തോ ന മുക്തഃ
സാക്ഷീ നിത്യഃ പ്രത്യഗേവാഹമസ്മി৷৷839৷৷

ന മേസ്തി ദേഹേന്ദ്രിയബുദ്ധിയോഗോ

ന പുണ്യലേശോപി ന പാപലേശഃ.

ക്ഷുധാപിപാസാദിഷഡൂര്മിദൂരഃ
സദാ വിമുക്തോസ്മി ചിദേവ കേവലഃ৷৷841৷৷

ഇതി സ്വമാത്മാനമവേക്ഷമാണഃ

പ്രതീതദൃശ്യം പ്രവിലാപയന്സദാ.

ജഹാതി വിദ്വാന്വിപരീതഭാവം
സ്വാഭാവികം ഭ്രാന്തിവശാത്പ്രതീതമ്৷৷843৷৷

ന വേഷഭാഷാഭിരമുഷ്യ മുക്തിര്യാ

കേവലാഖണ്ഡചിദാത്മനാ സ്ഥിതിഃ.

തത്സിദ്ധയേ സ്വാത്മനി സര്വദാ സ്ഥിതോ
ജഹ്യാദഹംതാം മമതാമുപാധൌ৷৷845৷৷

ജ്ഞാത്വാ ദേവം സര്വപാശാപഹാനിഃ

ക്ഷീണൈഃ ക്ലേശൈര്ജന്മമൃത്യുപ്രഹാനിഃ.

ഇത്യേവൈഷാ വൈദികീ വാഗ്ബ്രവീതി
ക്ലേശക്ഷത്യാം ജന്മമൃത്യുപ്രഹാനിമ്৷৷847৷৷

ക്ലേശാഃ സ്യുര്വാസനാ ഏവ ജന്തോര്ജന്മാദികാരണമ്.
ജ്ഞാനനിഷ്ഠാഗ്നിനാ ദാഹേ താസാം നോ ജന്മഹേതുതാ৷৷849৷৷

തസ്മാന്മുമുക്ഷോഃ കര്തവ്യാ ജ്ഞാനനിഷ്ഠാ പ്രയത്നതഃ.
നിഃശേഷവാസനാക്ഷത്യൈ വിപരീതനിവൃത്തയേ৷৷851৷৷

പരസ്പരവിരുദ്ധത്വാത്തയോര്ഭിന്നസ്വഭാവയോഃ.
കര്തൃത്വഭാവനാപൂര്വം കര്മ ജ്ഞാനം വിലക്ഷണമ്৷৷853৷৷

ജ്ഞാനേന കര്മണോ യോഗഃ കഥം സിധ്യതി വൈരിണാ.
സഹയോഗോ ന ഘടതേ യഥാ തിമിരതേജസോഃ৷৷855৷৷

ജ്ഞാനൈകനിഷ്ഠാനിരതസ്യ ഭിക്ഷോ-

ര്നൈവാവകാശോസ്തി ഹി കര്മതന്ത്രേ.

തദേവ കര്മാസ്യ തദേവ സംധ്യാ
തദേവ സര്വം ന തതോന്യദസ്തി৷৷857৷৷

സ്വസ്വരൂപേ മനഃസ്ഥാനമനുഷ്ഠാനം തദിഷ്യതേ.
കരണത്രയസാധ്യം യത്തന്മൃപാ തദസത്യതഃ৷৷859৷৷

വിജ്ഞാതപരമാര്ഥാനാം ശുദ്ധസത്ത്വാത്മനാം സതാമ്.
യതീനാം കിമനുഷ്ഠാനം സ്വാനുസംധിം വിനാപരമ്৷৷861৷৷

കര്തവ്യം സ്വോചിതം കര്മ യോഗമാരോഢുമിച്ഛതാ.
ആരോഹണം കുര്വതസ്തു കര്മ നാരോഹണം മതമ്৷৷863৷৷

യോഗാരൂഢസ്യ സിദ്ധസ്യ കൃതകൃത്യസ്യ ധീമതഃ.

നാസ്ത്യേവ ഹി ബഹിര്ദൃഷ്ടിഃ കാ കഥാ തത്ര കര്മണാമ്.
ദൃശ്യാനുവിദ്ധഃ കഥിതഃ സമാധിഃ സവികല്പകഃ৷৷865৷৷

ആദ്യോഹമനാദ്യോഹം വാങ്മനസാ സാധ്യവസ്തുമാത്രോഹമ്.
നിഗമവചോവേദ്യോഹമനവദ്യാഖണ്ഡബോധരൂപോഹമ്৷৷867৷৷

അപരോഹമനപരോഹം ബഹിരന്തശ്ചാപി പൂര്ണ ഏവാഹമ്.
അജരോഹമക്ഷരോഹം നിത്യാനന്ദോഹമദ്വിതീയോഹമ്৷৷869৷৷

ഏവം സന്മാത്രഗാഹിന്യാ വൃത്ത്യാ തന്മാത്രഗാഹകൈഃ.
ശബ്ദൈഃ സമര്പിതം വസ്തു ഭാവയേന്നിശ്ചലോ യതിഃ৷৷871৷৷

ദൃശ്യസ്യാപി ച സാക്ഷിത്വാത്സമുല്ലേഖനമാത്മനി.
നിവര്തകമനോവസ്ഥാ നിര്വികല്പ ഇതീര്യതേ৷৷873৷৷

നിര്വികല്പകസമാധിനിഷ്ഠയാ

തിഷ്ഠതോ ഭവതി നിത്യതാ ധ്രുവമ്.

ഉദ്ഭവാദ്യപഗതിര്നിരര്ഗലാ
നിത്യനിശ്ചലനിരന്തനിര്വൃതിഃ৷৷875৷৷

നിര്വികല്പം പരം ബ്രഹ്മ യത്തസ്മിന്നേവ നിഷ്ഠിതാഃ.
ഏതേ ധന്യാ ഏവ മുക്താ ജീവന്തോപി ബഹിര്ദൃശാമ്৷৷877৷৷

തത്പ്രകാരം പ്രവക്ഷ്യാമി നിശാമയ സമാസതഃ.
അധിഷ്ഠാനം പരം ബ്രഹ്മ സച്ചിദാനന്ദലക്ഷണമ്৷৷879৷৷

അധ്യസ്തജഗതോ രൂപം നാമരൂപമിദം ദ്വയമ്.
ഏതാനി സച്ചിദാനന്ദനാമരൂപാണി പഞ്ച ച৷৷881৷৷

ഏകീകൃത്യ തരങ്ഗോയമിതി നിര്ദിശ്യതേ യഥാ.
ആരോപിതേ നാമരൂപേ ഉപേക്ഷ്യ ബ്രഹ്മണഃ സതഃ৷৷883৷৷

നാമരൂപേ പൃഥക്കൃത്വാ ബ്രഹ്മണ്യേവ വിലാപയന്.

അധിഷ്ഠാനം പരം ബ്രഹ്മ സച്ചിദാനന്ദമദ്വയമ്.
യത്തദേവാഹമിത്യേവ നിശ്ചിതാത്മാ ഭവേദ്ധ്രുവമ്৷৷885৷৷

ന ശബ്ദോ ന രൂപം ന ച സ്പര്ശകോ വാ

തഥാ നോ രസോ നാപി ഗന്ധോ ന ചാന്യഃ.

യദേഷാമധിഷ്ഠാനഭൂതം വിശുദ്ധം
സദേകം പരം സത്തദേവാഹമസ്മി৷৷887৷৷